اقتصاد۲۴ - بازارهای کشور طی ماههای گذشته مانند کیسه بوکس رویدادهای متعدد، انواع ضربهها را به خود گرفتند. هر اتفاق و خبری بازارها را تحت تاثیر قرار داد و بورس نیز از این ضربهها بینصیب نبود.
شاخص بورس بعد از یک دروه صعود شارپی، نزول بی سابقهای را تجربه کرد که در این رفت و آمد البته عدهای از سهامداران متصرر شدند. بعد از این دوره، چشم انداز بورس دوباره متعادل و مثبت شد تا اینکه مصوبه اخیر مجلس، باعث شد تا بازار روز چهارشنبه با نوسان فراوانی همراه شود.
در واقع بازار ابتدا با عرضههای سنگین و بعد با تقاضا و در نهایت با عرضه دوباره سردرگم شد و به تعطیلات رفت. با این همه، اما به واسطه ریزشهای اخیر سهامداران با ترس بیشتری روند بازار را دنبال میکنند.
با این همه به نظر میرسد ضربههای خبرهای سیاسی تمامی ندارد و حتی مجلس یازدهم نیز که با شعارهای اقتصادی به بهارستان رسیدند بدون در نظر داشتن تبعات اقدامات خود تصمیم میگیرند.
بهنام علیزاده، تحلیلگر و مدرس بازار سرمایه در این زمینه به اقتصاد۲۴ میگوید: متاسفانه بازار سرمایه به تنشها عادت کرده است. در واقع ضربههایی که به بازار وارد میشود باید در یک فرآیند کنترلی مستهلک شود تا بتوان آن را به تعادل رساند؛ اما مشکل این است که در بازار ما تعداد ضربهها زیاد است.
وی میافزاید: در یک سیستمی هستیم که جناحهای مختلف مدام ضربههایی میزنند که سیستم کنترلی بازار تا بخواهد آنها را مستهلک کند و تاثیر آن را ضعیف کند مجدد یک ضربه دیگر به آن وارد میشود.
علیزاده در ادامه این گفتگو میافزاید: طی دو سال گذشته این ضربهها از قانونهای یک شبه سازمان بورس آغاز شد تا به دعواهای زرگری وزرا رسید؛ تصمیمهایی که به صورت یک شبه برای قیمت گذاری در بازار صورت گرفت نیز جزو ضربههایی بود که به بازار خورد.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح میکند: به محض اینکه چشم انداز مثبتی در بازار ایجاد میشود، دعواهای سیاسی شروع شده و باعث میشود که نخست به بدنه اقتصادی کشور و به تبع آن، به تمام بازارهای مالی زیر مجموعه اقتصاد آسیب برسد؛ بنابراین هرچقدر هم که سیستم کنترلی بخواهد قوی عمل کند، زمانی که مدام در معرض کنش و واکنش قرار گیرد سیستم معیوب شده و در نهایت نابود خواهد شد.
علیزاده خاطرنشان میکند: نگرانی اینجاست که اگر این ضربهها بخواهد به صورت مداوم تکرار شود ممکن است کل اقتصاد دچار فروپاشی شود. اصلاً خوب نیست که مردم سرمایه هایشان را به سمت دلار ببرند؛ وقتی که دلاری هم برای کنترل بازار نداشته باشند، رفتن سرمایهها به سمت طلا میتواند به کاهش امنیت دامن میزند و یا رفتن سرمایه به سمت خودرویی که وسیله مصرفی است هم منطقی نیست چرا که به افزایش مصرف سوخت و تشدید پدیده دلالی دامن خواهد زد.
وی میافزاید: زمانی که سرمایه مردم به سمت بازار سرمایه میآید تا سیلاب نقدینگی را هضم کند به جای هموار کردن مسیر آن مدام سعی میشود با ناآگاهی به آن ضربه زده شود.
این تحلیلگر و مدرس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها که از سوی مجلس مصوب و مورد تایید شورای نگهبان نیز واقع شد، میگوید: مصوبه ضد برجامی مجلس هم در خصوص اقدام راهبردی برای لغو تحریمها هرچند که طبق قانون در حوزه اختیارات او نیست اما متاسفانه بدون رعایت تفکر سیستمی انجام شد. متاسفانه تصمیم گیران، بدون نگاه کردن به زوایای مختلف یک تصمیم و تبعات آن، اقدام میکنند.
بیشتر بخوانید: تاثیر مخرب مصوبه جنجالی مجلس بر اقتصاد ایران/ بازارهای اقتصادی دوباره نوسانی میشود؟
علیزاده میافزاید: همان طور که دیدیم بعد از مصوبه مجلس دلار وارد کانال ۲۶ هزار تومان شد و قیمتها تمایل به افت خود را از دست دادند. از آن سو بازار سرمایه روز چهارشنبه محل تقابل رویکردها شد که عدهای فکر میکنند دلار رو به بالاست و باید سهم بخرند و عدهای از ترس تحریم بیشتر دست به فروش میزنند. برای همین در یک روز بارها رفتار هیجانی در بازار را مشاهده میکنیم.
علیزاده اما تصریح میکند: در نهایت بورس درایورهایی برای حرکت دارد که هیچ کدام از آنها تضعیف نشده است. یکی از آنها تورم، نقدینگی و بالا رفتن قیمت دلار بوده که با توجه به شرایط کسری بودجه دولت در سال بعد نیز ادامه خواهد داشت و مجدد شاهد تورم و افزایش نرخ دلار جدای از هر اتفاق سیاسی خواهیم بود؛ بنابراین درایور تورمی بازار سرمایه در این شرایط تضعیف نخواهد شد.
این کارشناس بازار سرمایه میافزاید: از سوی دیگر با توجه به دوران گذار از کرونا، نرخهای جهانی نیز با رشد روبرو خواهند شد. در حال حاضر کامودیتیها در حال رشد هستند که برای شرکتهای صادرات محور ما اثر مثبتی خواهد داشت.
وی در ادامه گفتگو با اقتصاد۲۴ تشریح میکند: از طرف دیگر گشایش سیاسی احتمالی میتواند در آینده با افزایش قدرت خرید مردم همراه شود و برخی از نمادها مانند خودرو، بانک، لوازم خانگی، قطعات و... که ریالی هستند، رشد را تجربه کنند؛ اما اگر بازار بخواهد بر مبنای قیمت دلار حرکت کند شرکتهایی که دچار نرخ گذاری دستوری هستند با تهدید روبرو هستند.
علیزاده با بیان اینکه در کوتاه مدت اتفاق ویژهای رخ نمیدهد، اظهار میکند: حداقل تا پایان آذر ماه، بازار رو به بالا حرکت خواهد کرد و سهمی مانند شپنا که طی دو هفته گذشته ۳۵ درصد بالا آوردند طبیعی است که اصلاح موقتی داشته باشد.
این تحلیلگر و مدرس بازار سرمایه میگوید: به نظر میرسد تا آخر سال و در زمستان یک بار دیگر شاخص بورس سقف قبلی را خواهد زد و به همان عدد بالای دو میلیون خواهد رسید، اما قبل از انتخابات بازار وارد یک دوره رکود خواهد شد که ممکن است تا یک سال هم طول بکشد. البته باید در نظر داشت این تحلیلها بر مبنای شرایط موجود است.
وی درباره احتمال رکودی شدن بازار در سال آینده نیز میگوید: در این دوره دیگر تک سهمها با اخبار خوب و عملکرد مناسب قابلیت رشد خواهند داشت، اما باید در نظر داشت که سیکلهای اقتصادی دوره رشد و رکود در اقتصاد کشور کوتاه شدهاند و ممکن است این دوره رکود نیز کوتاهتر از دورههای قبل باشد.