با توجه به اهمیت توسعه دیجیتال، بیشتر کشورهای جهان به توسعه زیرساختهای حیاتی ارتباطات و فناوری اطلاعات نگاه ویژهای دارند. پیشرفت در این زمینه سبب توسعه اقتصادی و افزایش رفاه میشود به همین دلیل هم بین میزان توسعه زیرساختهای دیجیتال و پیشرفته بودن کشورها ارتباطی مستقیم وجود دارد. با توجه به اهمیت موضوع، مؤسسات مختلفی این موضوع را رصد میکنند ازجمله دو مؤسسه Hootsuite و We Are Social که هرسال گزارش مشترکی از دنیای دیجیتال را ارائه میدهند.
اقتصاد24 - گزارش این دو مؤسسه که از اطلاعات حاصل از230 پژوهش در کشورهای مختلف سطح جهان جمعآوری شده نشان میدهد سال 2018 در بیشتر ابعاد دنیای دیجیتال شاهد رشد و توسعه بودهایم. طبق این گزارش، در سال 2018 تعداد کاربران اینترنت رشدی چشمگیر داشته و بیش از 360میلیون نفر برای نخستین بار آنلاین شدهاند به بیان دیگر هر روز بیش از یک میلیون نفر به این جمع افزوده شدند. طبق این گزارش، اکنون 57درصد جمعیت جهان یعنی 4میلیارد و 388میلیون نفر از جمعیت7میلیارد و 676میلیون نفری دنیا به اینترنت متصل هستند که البته این ضریب نفوذ در کشورهای توسعه یافته تا 80درصد هم میرسد درحالی که در کشورهای در حال توسعه ۴۵ درصد و در سایر کشورهای کمتر توسعه یافته حدود ۲۰ درصد است. در این گزارش تعداد کاربران تلفن همراه در جهان نیز مورد بررسی قرار گرفتهاند و نتیجه، حاکی از ضریب نفوذ 67درصدی این شاخص با 5میلیارد و 112 میلیون نفر است که نشان از ضریب نفوذ 67درصدی دارد. طبق این گزارش، تعداد کاربران فعال شبکههای اجتماعی جهان 3میلیارد و 484میلیون نفر است که این رقم نشان میدهد ضریب نفوذ این شاخص در جهان به 45درصد رسیده است البته این رقم برای کاربران شبکههای اجتماعی موبایلی به 3میلیارد و 256میلیون نفر میرسد که حاکی از ضریب نفوذ 42درصدی است.این دو مؤسسه وضعیت دیجیتال در قارهها و مناطق مختلف را نیز به تفکیک رصد کرده است.
دنیای دیجیتال در خاورمیانه
طبق این گزارش، کل جمعیت خاورمیانه در پایان سال 2018 میلادی حدود 256.6میلیون نفر بوده است که 73درصد آنها شهرنشین هستند. اگر بخواهیم نگاهی به تعداد کاربران اینترنت در خاورمیانه داشته باشیم باید گفت که در این منطقه 182میلیون کاربر اینترنت با ضریب نفوذ 71درصد فعال هستند. در خاورمیانه ضریب نفوذ تلفن همراه نیز 119درصد است به بیان دیگر 304میلیون و 500هزار کاربر از تلفن همراه استفاده میکنند. این رقم نشان میدهد که برخی از افراد دارای بیش از یک گوشی هستند. در خاورمیانه ضریب نفوذ استفاده از شبکههای اجتماعی از میانگین جهانی بالاتر بوده و به 53درصد میرسد. آمار نشان میدهد که تعداد کاربران فعال کل شبکههای اجتماعی در خاورمیانه 136میلیون و 100هزار نفر است و این رقم برای شبکههای اجتماعی موبایلی به 118میلیون نفر با ضریب نفوذ 46درصد میرسد که البته در این شاخص نیز از میانگین جهانی بالاتر است. رشد سالانه شاخصهای ذکر شده نیز در این گزارش مورد توجه قرار گرفته و عنوان شده است میزان جمعیت در خاورمیانه رشدی 1.7درصدی داشته است و در 2018 حدود 4میلیون نفر به این جمعیت افزوده شده است. در شاخص تعداد کاربران اینترنت شاهد بیشترین رشد بودهایم چراکه با رشد 11درصدی این شاخص، حدود 18میلیون بر تعداد کاربران افزوده شده است. از نظر تعداد کاربران تلفن همراه نیز در این منطقه شاهد رشد 2.7درصدی هستیم و در طول 12ماه حدود 8میلیون نفر بر تعداد کاربران در این شاخص افزوده شده است.
این آمار نشان از رشد 4.7درصدی تعداد کاربران فعال شبکههای اجتماعی در خاورمیانه و افزایش 6میلیون نفری این تعداد دارد البته رشد شاخص شبکههای اجتماعی موبایلی 2.3درصد بوده یعنی در طول یک سال 3میلیون نفر بر تعداد کاربران آن افزوده شده است. گفتنی است امارات متحده عربی در خاورمیانه بیش از همه دوستدار تحول دیجیتال است و بهترین کشور برای رشد کمپانیهای دیجیتال فناوری در خاورمیانه محسوب میشود و از کشورهایی همچون اسپانیا، ایتالیا، مالزی، هند و روسیه عبور کرده است. درباره ایران نیز باید گفت طبق آخرین آمار رگولاتوری کشور، تعداد مشترکان اینترنت در ایران طی سالهای اخیر به بیش از ۷۱ میلیون رسیده که ضریب نفوذ اینترنت را به بیش از ۸۶ درصد رسانده است. توسعه اینترنت 3G و 4G، تلفن همراه و... نیز از تلاشهای دیگر برای توسعه زیرساختهای ارتباطی کشور بوده است.
آسیا- پسیفیک منطقه برتر فناوری
آمار دو مؤسسه Hootsuite و We Are Social حاکی از جمعیت 4میلیارد و 250میلیون نفری کشورهای عضو آسیا- اقیانوسیه (آسیا- پسیفیک) است. از کشورهای این منطقه میتوان به چین، استرالیا، کره جنوبی، مالزی و سنگاپور اشاره کرد که در این کشورها شاهد توسعه مناسب زیرساختهای ارتباطی هستیم به همین دلیل رشد سالانه شاخصهای مختلف در این منطقه چندان رقم بالایی نیست. ضریب نفوذ اینترنت در این منطقه 52درصد و تعداد کاربران 2میلیارد و 210میلیون نفر است. در این منطقه، 4.416 میلیارد تلفن همراه فعال دیده می شود که ضریب نفوذ این شاخص را به 104درصد میرساند. کشورهای عضو آسیا-اقیانوسیه از نظر فعالیت در شبکههای اجتماعی نیز موفق هستند چرا که با ضریب نفوذ 47درصد، حدود یک میلیارد و 997میلیون نفر کاربر این پلتفرمها هستند. در آسیا- اقیانوسیه، این ضریب نفوذ برای شبکههای اجتماعی موبایلی به 45درصد با یک میلیارد و 993میلیون نفر رسیده است که نشان میدهد بیشتر کاربران تلفن همراه از گوشیهای هوشمند استفاده میکنند.
قاره آفریقا جا مانده از قافله
گزارش این دو مؤسسه نشان میدهد 80درصد از جمعیت یک میلیارد و 304میلیون نفری قاره آفریقا دارای تلفن همراه هستند یعنی یک میلیارد و 49میلیون نفر تلفن همراه دارند ولی این رقم مناسب را نمیتوان در تعداد کاربران اینترنت در این قاره مشاهده کرد چرا که ضریب نفوذ اینترنت در این قاره 36درصد است یعنی تنها 473میلیون نفر کاربر اینترنت هستند که این رقم کمتر از نیمی از جمعیت این قاره را تشکیل میدهد. ضریب نفوذ کاربران فعال شبکههای اجتماعی نیز در قاره آفریقا به 17درصد میرسد یعنی حدود 216میلیون نفر از جمعیت کشورهای آفریقایی عضو فعال این اپلیکیشنها هستند که این رقم برای شبکههای اجتماعی موبایلی وضعیت بدتری دارد و به ضریب نفوذ 16درصد میرسد و حدود 202میلیون نفر در چنین شبکههای اجتماعی عضو فعال هستند. البته لازم به ذکر است که کشورهای آفریقایی گامهای بلندی برای تحول دیجیتال برداشتهاند و در شاخصهای مختلف شاهد رشد 2.5 تا 17درصدی هستیم. باید منتظر ماند و دید کشورهای آفریقایی چگونه میخواهند فاصله خود را با سایر کشورهای دنیای دیجیتال کم کنند.
اروپا، قاره اشباع از تکنولوژی
آمار نشان میدهد وضعیت زیرساختهای دیجیتال در قاره اروپا بسیار مناسب است و رشد شاخصهای مختلف این حوزه در سال 2018، از 2دهم تا 7.6درصد بوده است. گفتنی است 724میلیون و 700 هزار نفر از جمعیت 846میلیون نفری قاره اروپا کاربر اینترنت هستند که نشان از ضریب نفوذ 86درصدی این شاخص دارد. این ضریب نفوذ در زمینه تلفن همراه به 130درصد میرسد یعنی یک میلیارد و 100میلیون تلفن همراه فعال در این منطقه موجود است. این گزارش به تعداد کاربران فعال شبکههای اجتماعی نیز اشاره داشته و از ضریب نفوذ 55درصدی این شاخص خبر داده و تعداد این کاربران 462میلیون و 500هزار نفر اعلام شده است.البته این رقم برای شبکههای اجتماعی موبایلی به 393میلیون و 400هزار نفر با ضریب نفوذ 47درصد میرسد.
ضریب نفوذ 78درصدی اینترنت در قاره امریکا
قاره امریکا نیز با جمعیت یک میلیارد و 20میلیون نفر، 798میلیون کاربر اینترنت دارد که نشان میدهد ضریب نفوذ اینترنت در این قاره 78درصد است. در این قاره ضریب نفوذ تلفن همراه نیز 104درصد است و یک میلیارد و 58میلیون تلفن همراه فعال وجود دارد. این رقم برای شاخص ضریب نفوذ کاربران شبکههای اجتماعی به 66درصد میرسد. طبق این گزارش در قاره امریکا 673میلیون کاربر فعال شبکههای اجتماعی وجود دارد که این رقم برای اپلیکیشنهای موبایلی به 610.5میلیون با ضریب نفوذ 60درصد میرسد.