برندینگ مناطق آزاد تجاری چیست؟/ نجات اقتصاد ایران با تکیه بر اقتصاد مناطق آزاد

ایران با داشتن هفت منطقه آزاد تجاری سعی کرده علاوه بر اتصال به بازارهای جهانی، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را به این مناطق بکشاند؛ اما برندینگ هر کدام از این مناطق چیست و کدام ظرفیت‌های آن برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر است. پاسخ به این سوال را در ادامه گزارش می‌خوانید.

اقتصاد۲۴ ، المیرابابایی- با آغاز تحریم های جدید که اقتصاد ایران را نشانه گرفته است بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که تنها راه خروج از رکود فعلی اتصال ایران به بازار جهانی و جذب سرمایه گذاران بین المللی است چرا که سرمایه گذاران و شرکت های بزرگ اقتصادی به دنبال امن ترین محل برای سرمایه های خود هستند؛ جایی که کمتر بخواهند درگیر قواعد پیچیده اقتصادی و تجاری یک کشور خاص باشند و بیشتر بتوانند مانند سایر کشورهای دنیا در قوانین آزاد تجاری فعالیت کنند.

اگر نگاه دقیق‌تری به این مسئله داشته باشیم شاید زمان زیادی ببرد تا ایران بتواند به تجارت آزاد جهانی متصل شود و زیر ساخت های لازم را برای این مهم با وجود پیچیدگی های بازار آزاد بین الملل بدون آسیب دیدن اقتصاد خود نیاز دارد بنابراین راه حل دیگری که برای نجات اقتصاد ایران می ماند سرمایه گذاری و فعالیت در مناطق آزاد تجاری است که به عنوان راه میانبر می توان در مقابل تحریم ها ایستادگی کرد.

در حال حاضر این فرصت برای اقتصاد ایران مهیا شده است که به واسطه اقتصاد مناطق آزاد که از حیث قوانین تجاری شرایط مناسب تری برای بازارهای آزاد جهانی را داراست به مراتب شرایط جذاب تری برای آغاز پیوند تجاری ایران با دنیا داشته باشد؛ حال از این رهگذر، مناطق آزاد تجاری با تکیه بر جریان برندسازی و تمرکز بر نقاط قوت در هر منطقه توانسته اند صادرات خود به کشورهای دیگر را افزایش دهند که در ادامه گزارش به ذکر برندینگ هر منطقه در گفتگو با مدیران عامل هر منطقه به تفکیک پرداخته ایم.

منطقه آزاد چابهار

عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد چابهار به اقتصاد24 گفت: ماموریت های اصلی ما در حوزه مواد غذایی، لوازم و تجهیزات پزشکی، شیلات، پتروشیمی و فولاد است که آنها را به صورت تخصصی دنبال می کنیم.

منطقه آزاد ارس

محسن نریمان مدیرعامل منطقه آزاد ارس نیز در گفت‌وگو با اقتصاد 24 اظهار کرد: برندینگ خاص برای ارس به صورت دیکته ای و از پیش تعیین شده نیست بلکه حول کالاهایی است که اقبال دنیا در این مناطق بیشتر است برای مثال به تازگی بخش خصوصی در زمینه تولیدات سازه های گلخانه ای توانسته است ۲۵ میلیون دلار درآمد داشته باشد و نه تنها در تامین سازه های گلخانه ای در داخل بلکه در صادرات آن به کشورهای دیگر مانند کشورهای جنوب قفقاز و CIS بسیار موفق عمل کرده است بنابراین یکی از برندهای ارس ساخت سازه های گلخانه ای است که در این حوزه در حال تبدیل شدن به قطب محصولات گلخانه ای هستیم.

وی یکی دیگر از کالاهای حوزه برندینگ ارس را اختصاص به بخش دامی و تولید و تامین گوشت کشور دانست و گفت: در دو سه ماه اول سال چندین کشتارگاه به بهره برداری رسیده است. همچنین حوزه دیگر برندینگ ارس محصولات گلخانه ای مانند تولید گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل دلمه ای است به طوری که در زنجیره صادرات گلخانه ای توانستیم تا عمق بازارهای اروپایی نفوذ کنیم.

منطقه آزاد اروند

اسماعیل زمانی مدیرعامل منطقه آزاد اروند هم در خصوص برند این منطقه به اقتصاد24 گفت: در حوزه برندینگ به ویژه برند تولیدی، بخش خصوصی بسیار در این منطقه فعال عمل کرده است به طوری که مقصد تولیدات آنها صادرات به کشورهای دیگر بوده است. این تولیدات غالبا در شهرک های صنعتی مانند مرز شلمچه، بندر خرمشهر و بندر آبادان فعال هستند؛ برای مثال بندر خشک شلمچه تنها به امور صادراتی می پردازد به طوری که این بندر فاقد کد وارداتی است و تنها فعالیتش صادرات کالا به دیگر کشورهاست.

از سوی دیگر تلاشمان بر این است که با فراهم کردن زیرساخت های اقتصادی به خصوص برای بخش خصوصی، فعالیت آنها را در کارهای تولیدی، بازرگانی و خدماتی تسهیل کنیم که احداث شهرک های صنعتی گواهی بر این مسئله است.

زمانی به صادارت شیلات، ماهی و میگو اشاره کرد و گفت: با توجه به دسترسی منطقه آزاد اروند به آب، صادرات شیلات، ماهی و میگو در رتبه خوبی قرار دارد اما میزان صادرات کالاهای صنعتی ما بیش از صادرات شیلات است و البته اولویت صادرات ما در حوزه صنعت، بیشتر حول فولادسازی، صادرات انرژی، تولید مصالح ساختمانی و بسته بندی مواد غذایی است. برای مثال روزانه ۴۰۰ مگاوات انرژی از بندر خرمشهر به عراق صادر می شود یا عمده فعالیت کارخانه فولاد کاوه از نوع صادراتی است. البته شرکت های دیگری هستند که مصالح ساختمانی تولید کرده و به عراق و کشورهای همسایه صادرات می کنند. علاوه بر موارد ذکر شده شرکت های پتروشیمی و بسته بندی مواد غذایی را هم به گروه برندینگ اروند در صادرات می توان اضافه کرد.

منطقه آزاد کیش

محمدرضا سعیدی معاون اقتصادی سازمان منطقه آزاد کیش نیز در این باره به اقتصاد24 گفت: توسعه و جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی یکی از ماموریت های اصلی ما در منطقه آزاد کیش است که طی فرآیندی ابتدا فرصت های سرمایه گذاری را شناسایی کرده که معمولا مکان محور هستند و در مرحله بعد شناسایی سرمایه گذار مناسب است که به همین منظور از بخش های مختلف سازمان تقاضا برای فرصت های مختلف سرمایه گذاری دادیم که بالغ بر ۳۶۰ ایده جمع آوری شد و از بین آنها ۵۰ ایده فرصت سرمایه گذاری در حوزه هایی نظیر گردشگری، نوآوری، هتلداری، درمانی و دیجیتالی شناسایی شد.

منطقه آزاد انزلی

رضا مسرور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی نیز هاب این منطقه را به دلیل همجواری با شهرهای بندر انزلی، رشت و آستانه اشرفیه و قرار گرفتن در استان گیلان، حوزه گردشگری خواند و به اقتصاد24 گفت: انزلی به عنوان قطب گردشگری کشور شناخته است لذا علاقه به منابع طبیعی این منطقه، عاملی برای حضور گردشگران خارجی از کشورهای ارمنستان، آذربایجان، روسیه و عراق در این منطقه شده است.

وی همچنین وجود خانه های بوم گردی در این منطقه را عامل اقبال مردم از این منطقه در سال های اخیر دانست و گفت: خانه های بوم گردی با اقبال زیادی در سال های اخیر مواجه شده است و پروژه های دیگری مانند آکواریوم باغ خزندگان کشور، احداث بزرگترین مارینای شمال کشور، ایجاد مرکز تفریحات دریایی، مجموعه ورزش های ساحلی، طرح های بوم گردی، احداث مراکز اقامتی و تفریحی و اجرای جشنواره های آبی و سنتی، گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به این منطقه کشانده است

منطقه آزاد قشم

حمیدرضا مومنی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم نیز در گفتگو با اقتصاد24 گفت: اولویت ما با حوزه گردشگری و حوزه صنعت و معدن است به طوری که دراین منطقه با ساخت هتل های 4 و 5 ستاره برای گردشگران، دهکده گردشگری و ساخت آکواریوم تلاش کرده ایم که سفر مقرون به صرفه ای از لحاظ اقتصادی برای گردشگران فراهم کنیم. همچنین در حوزه صنعت و معدن توليد کانکس، کانتینر، تولید قطعات و تجهیزات نفت و گاز و تولید انواع شناورهای فلزی از اولویت های ما به عنوان برندینگ است.

منطقه آزاد ماکو

غلامرضا رضایی معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد ماکو نیز در این خصوص به اقتصاد24 گفت: ماکو قابلیت تبدیل شدن به هاب جذب و توزیع کالا بر سر راه ترانزیتی آسیا به اروپا را دارد. همچنین این منطقه به لحاظ موقعیت جغرافیایی و همجواری با کشورهایی نظیر آذربایجان، ترکیه و ارمنستان فرصت خوبی برای تجارت دارد به طوری که آمارها حاکی از مبادلات تجاری سالانه به میزان بیش از ۱۸ میلیارد دلار است که فرصت خوبی برای همکاری با بخش خصوصی پدید آورده است.

رضایی ادامه داد: مهمترین برنامه های ما در جهت افزایش واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی با رویکرد جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی است که در این مسیر در حوزه فرش، فرآورده های دامی و باغی، پوشاک، سنگ های قیمتی و احداث آزاد راه در مسیرهای مختلف هدف گذاری شده است که از این میان توسعه راه ها به دلیل تزانزیت کالا در اولویت بوده است.

شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)

علی رستمی مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) هم در حوزه برندینگ این منطقه به اقتصاد24 گفت: اولویت اول ما بار است و در این خصوص منطقه آزاد و ویژه را راه‌اندازی کردیم و طبق گفتگوهایی که با راه آهن داشتیم ماحصل گفتگوها این شد که خط سریع السیر راه آهن تهران- قم – اصفهان از شهر فرودگاهی امام عبور کند و در حال حاضر هم این کار در حال اجرا است.

رستمی ایجاد هاب لجستیک و مسافری منطقه، ایجاد پتانسیل های اقتصادی و حمل ونقل برای یک منطقه آزاد در قلب درگاه ورودی ایران و تمایل شرکت های مختلف حمل و نقل برای سرمایه گذاری دراین منطقه را از اولویت ها و برندینگ این منطقه برشمرد.

وی معتقد است: متقاضیان که اکثرا از بخش خصوصی هستند زیاد شده اند و این تقاضاها در حال بررسی است که بیشتر در حوزه منطقه آزاد درخواست ثبت شرکت و فعالیت اقتصادی داشته اند البته در قسمت منطقه ویژه و فرودگاه هم داشته ایم. البته درخواست سرمایه گذاری در بخش های دیگر نظیر بورس، بانک، بیمه، طلا و جواهرات هم زیاد بوده است چرا که ما به دنبال ایجاد پنجره واحد برای سرمایه گذاران هستیم که بتوانند بدون نیاز به رفت و آمد و در قالب یک پنجره واحد فعالیت های اقتصادی خود را به انجام برسانند.