تاریخ انتشار: ۱۶:۱۶ - ۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۸

یک کارشناس: بحران بنزین به خاطر قاچاق است

یک کارشناس انرژی با اشاره به اینکه برای افزایش قیمت بنزین، دولت باید مردم را همراه خود کند گفت: اگر دولت کارت سوخت را بازگرداند می‌تواند مشکل قاچاق را برطرف کند اما هنوز بحث کسری بودجه وجود خواهد داشت.
بنزین
اقتصاد24 - شرایطی که صحبت های بیژن زنگنه در روز افتتاحیه نمایشگاه نفت ایجاد کرد عملا موجب شد تا وضعیت سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین در کشور بلاتکلیف شود هرچند این موضوع در ظاهرا خواسته مردم بود اما عدم اجرای سهمیه بندی بنزین بیش از همه به نفع قاچاقچیان تمام شد. براساس آمارهای ارائه شده روزانه بیش از ۱۰ میلیون لیتر بنزین از کشور قاچاق می شود که ادامه وضعیت فعلی موجب می شود نه تنها مصرف بنزین هرچه به تابستان نزدیک می شویم بالا رود بلکه سود بیشتری از اختلاف قیمت ایجاد شده در بنزین تولید داخل و قیمت های آن طرف مرز عاید قاچاقچیان شود.

امروز ظاهرا دولت و مجلس به این جمع بندی رسیدند تا یک کار حداقلی در خصوص عرضه بنزین صورت گیرد و آنهم عرضه با استفاده از کارت سوخت شخصی است. البته گفته می شود ظاهرا در این طرح دولت تصمیمی به افزایش قیمت نخواهد گرفت. در اینجا این سوال را باید از زنگنه پرسید که اگر سوخت گیری با کارت سوخت کار خوبی است چرا در سال ۹۴ تصمیم گرفت تا کارت سوخت شخصی کنار گذاشته شود و کشور از مواهب آن بهره مند نشود.

این شرایط موج شد تا با امیراحمد ذوالفقاری تحلیلگر و عضو گروه اقتصاد اندیشکده حکمرانی شریف که طرحی را در خصوص نظام سهمیه بندی نیز به دولت ارائه کرده بود گفت‌وگو کنیم که متن این گفت‌وگو را در ادامه ملاحظه می کنید

برای سوال اول لطفا صریح توضیح دهید آیا در شرایط فعلی ضرورتی برای اصلاح نظام عرضه بنزین ملاحظه میکنید یا خیر؟

ذوالفقاری: شرایط فعلی نشان می دهد اصلاح نظام عرضه بنزین ضرورتش اثبات شده است و باید تاکید کرد برای آینده حتما باید یک اصلاحی صورت گیرد. که از چند جهت این موضوع را می توان باز کرد که اولین جهت میزان مصرف است که خیلی فزاینده شده است و این یک اصل اقتصادی است که قیمت هرچیزی پایین باشد قطعا مصرفش نیز بالا خواهد رفت.

که الان شرایط به گونه ای است که مصرف از حد ضرورت بالاتر رفته و به حد اسراف نیز رسیده است اما تولید داخلی بنزین فکر می کنم حدود ۸۵ یا ۸۶ میلیون لیتر بیشتر نباشد و این میزان مصرف بنزین که روندش فزاینده است کشور را به واردات وابسته خواهد کرد و در شرایطی که اکنون کشور در تحریم است می تواند مشکلات بعدی را برای کشور ایجاد کند.

ظاهرا دولت تمایل دارد این روند ادامه یابد وعملا برنامه ای برای کنترل مصرف بنزین ندارد

ذوالفقاری: الان دولت که بنزین را لیتری ۱۰۰۰ تومان عرضه می کند قیمت بنزین در فوب خلیج فارس تقریبا حدود ۵۰ سنت است و با این شرایط بین ۵ تا ۶ هزار تومان در هر لیتر یارانه می دهد و این یک بار هزینه ای است برای بودجه عمومی دولت خصوصا در شرایطی که ما با مشکل کسری بودجه جدی مواجه هستیم.

الان با توجه به شرایط تحریمی عدم فروش نفت ایران فشار بر بودجه عمومی می آورد، بودجه سال ۹۸ که با دو سطح بسته شد سطح اول که گفته شده بود فروش نفت روزانه ۱ میلیون بشکه محقق شود اگر این رقم محقق شود باز ۱۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم. که اگر این رقم را نیز نتوانیم بفروشیم اوضاع را بدتر خواهد کرد.

اگر همین ۶ هزار تومان یارانه را در نظر بگیریم و میزان مصرف را حدود ۱۰۰ میلیون لیتر در روز در نظر بگیریم که این رقم بالاتر هم خواهد رفت در سال بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان کسری خواهد شد.

با این تفاسیر که می فرمایید توزیع یارانه باید عادلانه باشد که در این شیوه فعلی توزیع یارانه اصلا عادلانه نیست

ذوالفقاری: موضوع اصلی هم همین موضوع توزیع یارانه است اصلا موضوع این نیست که نباید یارانه داده شود باید توزیع یارانه به عدالت نزدیک باشد.

یکی از مشکلات خیلی جدی که دولت با آن مواجه شده است این است که ضربه خیلی جدی به دلیل بی تدبیری به معیشت مردم وارد شده است که باید آن را جبران کند قبلا افزایش یارانه نقدی مطرح بود الان به عرضه کالاهای اساسی از طریق کوپن رسیده است که این یک بار جدی برای بودجه عمومی دولت خواهد داشت حالا اگر ما ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در بخش سوخت یارانه بدهیم این یارانه کاملا نامتوازن توزیع می شود.اگر حقیقت ماجرا را در نظر بگیریم عملا از فقرا می گیریم و به اغنیا می بخشیم و این عکس آنچیزی است که باید باشد ودولت وظیفه اش اصلاح این شرایط است و باید از اغنیا گرفته شود و به فقرا داده شود.

دادن یارانه به سوخت بیشتر به نفع قاچاقیان هم هست الان ارقام مختلفی برای قاچاق بیان می شود که دولت باید این شرایط ا اصلاح کند و این از وظایف ذاتی دولت است

ذوالفقاری: الآن قیمت بنزین در کشورهای همسایه ما یا نزدیک فوب است یا کمی بیشتر از فوب به نظرم ترکمنستان و آذربایجان قیمت بنزینشان نزدیک فوب است و مابقی کشور ها مانند ترکیه، عراق، پاکستان و افغانستان بالاتر از فوب خیلج فارس است.

الان قاچاقچی بخواهد فقط بنزین خود را به ترکیه عرضه کند بیش از ۱۰۰ درصد سود عایدش می شود که این قاچاق یک بار مضاعفی بر روی تقاضای بنزین ایجاد کرده است و عملا ما از اموال عمومی یارانه می دهیم به قاچاقیان که دولت باید جلوی این را بگیرد.

بنابراین هیچ گزینه دیگری روی میز برایمان نمی ماند که به سمت اصلاح این وضعیت برویم و سهمیه بندی و اصلاح قیمت را انجام دهیم.

در شرایط فعلی اگر بخواهیم اصلاح قیمت را انجام دهیم با جبهه گیری مردم مواجه خواهیم شد

ذوالفقاری: یکی از دلایلی که این مشکل برای ما ایجاد شده است این است که ما در طول سالیان گذشته اصلاح پلکانی قیمت را انجام ندادیم. و این مدل از قدیم در کشور ما اجرا می شد که قیمت سوخت هر سال یک مبلغی به آن افزوده می شد که این کار را هم انجام ندادیم. به نظر من ما راه دیگری نداریم جز اصلاح قیمت و دولت باید به آن تن دهد.

اما مردم همراهی نخواهند کرد

ذوالفقاری: راهش این است که کاری کنیم که مردم احساس بازنده بودن در خصوص اجرای این سیاست افزایش قیمت بنزین نداشته باشندو اینکه می گوییم الان دولت از فقرا می گیرد و به اغنیا می دهد را مردم باورکنند باید سازوکاری طراحی کنیم که آنها که کم درآمد تر هستند بیشتر دریافت کنند.

ما در اندیشکده حکمرانی دانشگاه شریف مدل مفصلی را ارائه کردیم که به مقامات دولتی نیز ارائه شد و خلاصه آن این است که یک بازاری طراحی شود و قیمت بنزین آزاد در آن براساس مدل ها و فرمولی اعلام شود که اساس آن بر عرضه و تقاضا باشد.

در این روش یک سهمیه اولیه به هر فرد داده شود تا عدالت توزیعی در خصوص یارانه سوخت نیز محقق شود. در این شرایط یکسری از افراد بیش از اندازه خود و یکسری افراد کمتر ویا اصلا بنزین مصرف نمی کنند این افراد می توانند در این بازار الکترونیک که راه اندازیش خیلی ساده است ورود کرده و بنزین خود را با قیمت آزاد که تعیین شده است خرید و فروش کنند.

نتیجه این اتفاق این است وقتی که مازاد عرضه و تقاضا باهم مبادله می کنند در این سامانه یک قیمتی شکل می گیرد که هرچه مازاد عرضه باشد پایین تر و هرچه مازاد تقاضا وجود داشته باشد بالاتر خواهد رفت.

نتیجه این کار این است که اگر مردم کمتر مصرف می کنند می توانند به سود بیشتری دست یابند و در این صورت خودشان به دنبال قیمت بالاتر بنزین هستند زیرا که سود بیشتری عایدشان می شود.

در این روش دو موضوع اصلی وجود دارد یکی عدالت توزیعی است به این معنا که این یارانه عادلانه توزیع شود بین افراد جامعه و از ان مهمتر این است که مردم خودشان را در برابر افزایش قیمت بنزین بازنده نبینند که این کار تورم انتظاری را نیز کنترل می کند.

الان اگر می گوییم قیمت را افزایش خواهیم داد و یارانه ای که می دهیم را اعلام نمی کنیم مردم همه فکر می کنند که بازنده هستند و نمونه آن را در همین ماجرای اخیر مشاهده می کنیم که چه صفهای طولانی پشت جایگاه ها تشکیل شد و حتی مردم در دبه های ۲۰ لیتری به دنبال ذخیره سازی بوده اند.

بنابراین برای اینکه مردم را همراه کنیم و یک احساس ناامنی ایجاد نشود باید کاری کنیم تا مردم متوجه شوند این طرح برایشان نفع داشته باشد.

منبع: فارس
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ تئاتر دهقان ۵۴ سال پیش ابتدای خیابان لاله‌زار

عکس/ لباس زنان در تشریفات دربار پهلوی ۵۰ سال پیش

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

چه رشته هایی در آینده بازار کار خوبی خواهند داشت؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳/ ترمز دلار کشیده شد؟

ماه رمضان چه دارد که باید منتظر آن باشیم؟

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳/ آیا الان زمان مناسبی برای خرید طلا است؟

استیضاح وزیر اقتصاد یعنی التهاب بازار و نوسان شدیدتر قیمت ارز/ برکناری همتی کاری عوام‌فریبانه است

نکات تغذیه‌ای برای رفع تشنگی در ایام روزه داری

تقویت حافظه با مصرف این نوع چای

تولید آب از هوا با ضایعات مواد غذایی

رئیس بانک مرکزی: افزایش ۳۰ درصدی ارز ۲۸.۵۰۰ تومانی منتفی شده است

یکشنبه اول ماه مبارک رمضان است

امضای قرارداد معدنی میان آمریکا و اوکراین لغو شد

واکنش ایران به اظهارات وزیر خارجه ترکیه

جر و بحث ترامپ با زلنسکی: تو برگ برنده نداری

جدول لیگ برتر در پایان هفته بیست‌و‌یکم

علیرضا حقیقی: از جوانی کاسیاس صدایم می‌کردند!

سرنوشت تعدادی از مفقودی‌های حادثه سقوط بهمن مشخص شد/ جزئیات

انگلیسی زبان رسمی آمریکا می‌شود

سخنگوی هیأت رئیسه مجلس: استیضاح همتی در دستور کار یکشنبه مجلس

تداوم اظهارات غیرهمسوی وزیر دفاع با پزشکیان

ادعای عجیب جبرائیلی درباره شرط حمایت صاحبان دلار از پزشکیان

خون یحیی به جوش آمد؛ نهادهای نظارتی ورود کنند!

مذاکرات غیرمستقیم اسرائیل و حماس در قاهره برای مرحلهٔ دوم آتش‌بس آغاز شده است

عربستان، قطر و عمان فردا را اولین روز ماه رمضان اعلام کردند

جایزه برندگان اسکار چیست؟

پیش بینی بورس فردا شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳

فیلم/چند ثانیه کافی است تا زندگی برای همیشه تغییر کند

درخواست تاجگردون از شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای کم شدن بی‌ثباتی اقتصادی

سامانه جدید بارشی در کشور؛ هلال احمر اعلام آماده باش کرد

استیضاح همتی در دستور کار روز یکشنبه مجلس قرار گرفت + جزئیات

مفقود شدن ۶ نفر در بهمن؛ اعزام تیم‌های نجات به محل حادثه

واکنش ایران به فراخوان خلع سلاح پ‌ک‌ک

هشدار مدیریت بحران به تهرانی‌ها؛ شنبه یکشنبه مراقب باشید

برنامه حضور النصر در ایران مشخص شد

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

بهترین غذا برای سحری ماه رمضان چیست؟

آیا سرطان دهان کشنده است؟

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

رقابت جذاب والیبال برفی دختران در دیزین

آیا وام ودیعه مسکن در سال آینده افزایش می‌یابد؟

پیش‌بینی بازار خودرو در هفته دوم اسفند ۱۴۰۳

بازار فرش ایران در اختیار قاچاقچیان افغانستانی

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

قیمت جدید کالا‌های اساسی اعلام شد+ جدول

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

ماجرای سرقت گردبند ۱۰۰میلیونی در پیروزی چه بود؟

اظهارات جدید عارف درباره قطعی برق

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

رکورد فوق العاده گلزن پرسپولیس در دربی

عکس/ آیین نوروز خوانی در گرگان

فیلم/ انفجار بمب حین اقامه نماز جمعه در پاکستان