حضور ترکیه در بین اقتصادهای مطرح دنیا

اقتصاد۲۴ - ترکیه همسایه شمال غرب ایران است که در دو دهه آغازین قرن بیست و یکم در زمره اقتصادهای مطرح دنیا قرار گرفت. این کشور تا دهه 80 قرن اخیر از ثبات سیاسی و اقتصادی برخوردار نبود، اما بعد از پشت سر گذاشتن یک دهه پرفراز و نشیب در اواخر قرن بیستم توانست تدابیر ویژه‌ای را اجرایی نماید که منجر به حضور این کشور در میان بیست اقتصاد برتر جهان گردید.

امروزه توجه ایرانیان به این کشور افزایش یافته است و همواره سوالات مختلفی در خصوص اقتصاد ترکیه یا چگونگی مهاجرت به ترکیه یا شرایط زندگی در این کشور اوراسیایی می‌پرسند. ما نیز در این مقاله تصمیم گرفته‌ایم تا به یکی از سوالات متداول در خصوص اقتصاد ترکیه پاسخ دهیم. به راستی ترکیه چگونه در جمع برترین اقتصادهای جهان قرار گرفته است؟

جایگاه اقتصاد ترکیه در سال 2019

صندوق بین المللی پول همه ساله جایگاه اقتصادی کشورهای جهان را تعیین می‌کند. اصولا پنج اقتصاد برتر جهان و به تبع آن ده اقتصاد اول به همراه بیست اقتصاد مطرح جهان از اهمیت بسزایی در تعیین سرنوشت بازار اقتصاد جهانی ایفا می‌کنند. هرچند سالیان طولانی است رتبه های اول و دوم در اختیار امریکا و چین قرار دارد، اما تغییرات مهمی‌در رده های پایین‌تر صورت می‌گیرد.

در سال 2019 کشور ترکیه توانست خود را به جمع بیست اقتصاد برتر جهان برساند. اهمیت این موضوع را زمانی درک خواهیم کرد که بدانیم رتبه نوزدهم در اختیار یکی از محبوب‌ترین کشورهای جهان یعنی کشور سوییس بود. قرار گرفتن ترکیه در چنین جایگاهی با افزایش رونق اقتصادی این کشور همراه گردید، به گونه‌ای که خود را برای رتبه های بهتر آماده ساخت.

اقتصاد رو به رشد ترکیه

جایگاه اقتصاد ترکیه در سال 2020

هرچند سال 2020 به علت شیوع ویروس کرونا بسیاری از مسائل اقتصادی در سطح جهان پدیدار شد و صنعت گردشگری ترکیه (به عنوان مهم‌ترین بخش صنعت در این کشور) را تحت تاثیر قرار داد، اما با تلاش در سایر زوایای اقتصادی توانستند رشد بهتری در مقایسه با سایر کشورهای جهان به دست آورند. کشور ترکیه حتی در دوران سخت و رکود جهانی اقتصاد بر اثر شیوع کرونا دست از برنامه های خود نکشید و توانست در عین رعایت شرایط ضروری به نتایج موققیت آمیزی دست یابد.

سال 2020 به عنوان یکی از مهم‌ترین سال های تاریخ اقتصاد در کشور ترکیه شمرده می‌شود، چرا که این کشور توانست رشد اقتصاد خود را یک پله ارتقا بخشیده و حتی کشور سوییس را نیز پشت سر بگذارد.

کشور سوییس در میان ایرانیان و حتی سایر مردم جهان به عنوان یکی از رویایی‌ترین کشورهای اروپا برای سکونت و اقامت دائم شناخته می‌شود و هم اکنون در رتبه هایی پایین‌تر از کشور ترکیه قرار دارد.

علل افزایش قدرت اقتصادی ترکیه

افزایش قدرت ترکیه در مسائل اقتصادی را می‌توان از سال 2000 مورد توجه قرار داد. مسائل مختلفی دست در دست یکدیگر دادند تا از یک اقتصاد بحران زده در اواخر قرن بیستم یک اقتصاد شکوفا در قرن حاضر ساخته شود. اگر بخواهیم مهم‌ترین علل و عوامل دخیل در این امر را بدون ذکر حواشی و پرهیز از جزییات سردرگم کننده شرح دهیم باید به موارد ذیل اشاره کنیم:

ایجاد ثبات سیاسی و مبارزه با مخالفان حکومت
حذف شش صفر از واحد پول کشور ترکیه (لیر)
پیوستن به اتحادیه اروپا
توجه به پتانسیل های منطقه ای
توسعه صنعت توریسم
توسعه صنعت هوانوردی
استفاده از روش های درآمدزای اعطای حق شهروندی (سرمایه گذاری و خرید ملک)
افزایش میزان صادرات و کاهش میزان واردات
افزایش توجه به کیفیت تولیدات داخلی
استفاده از تمامی‌منابع معدنی و غیر معدنی در راستای توسعه کشور
خودکفایی در بسیاری از بخش های کشاورزی، صنعتی و تجهیزات نظامی
عدم وابستگی به یک اقتصاد تک رکنی و توجه به سایر جنبه های درآمدزایی
حذف بسیاری از محدودیت های مربوط به شرکت های خصوصی
ایجاد بستر امن برای سرمایه گذاری اتباع داخلی و خارجی
حفظ ارزش لیر در بحران ارزش بسیاری از ارزها

رشد اقتصادی ترکیه

جایگاه اقتصاد ترکیه در سال 2021

ترکیه در حال حاضر ماه های اولیه رشد اقتصادی در سال 2021 را پشت سر می‌گذارد. شرایط کرونایی نیز اجازه بهره برداری از تمامی‌پتانسیل های اقتصادی بخصوص صنعت گردشگری و صنعت هوانوردی را نمی‌دهد. هرچند محققین در سال 2020 رشد اقتصادی 5 درصدی را برای این کشور در نظر گرفته بودند، اما شیوع گسترده کرونا در این کشور باعث شد تا میزان این نرخ به کمتر از چهار درصد نیز برسد.

دولت ترکیه ابراز امیداواری کرده است که بعد از اتمام دوره کرونا با شرایط موجود مبارزه کرده و رشد اقتصادی 5 درصدی را نیز تجربه خواهد نمود. رشد پنج درصدی در زمینه مسائل اقتصادی بسیار فراتر از رشد ابرقدرت‌ها در این عرصه است این در حالی ست که احتمال وقوع آن در خصوص کشور ترکیه وجود دارد. البته تجربه این رشد از اقتصاد داخلی و بین المللی در گرو حفظ ارزش لیر است.

رونق گرفتن اقتصاد ترکیه در دوران کرونا

شاید قدری عجیب به نظر برسد، اما کشور ترکیه حتی در دوران کرونا نیز رشد اقتصادی درخوری داشته است. این کشور که در طی یک سال گذشته مهم‌ترین صنایع پول ساز و کسب درآمد خود را در معرض رکود می‌دید از طرق ذیل کمبودهای اقتصادی را جبران نمود:

افزایش 14.7 درصدی قیمت خرید ملک برای خارجیان
معرفی شدن کشور ترکیه از جانب بانک توسعه اسلامی‌به عنوان امن‌ترین بستر سرمایه گذاری
ثبت رکورد جدید در افزایش میزان صادرات چوب
افزایش 8 در صدی تولیدات صنعتی
افزایش صادرات میوه و سبزیجات
افزایش 6.1 درصدی حجم صادرات ترکیه
افزایش صادرات پوشاک ترکیه به چین
ثبت رکورد خرید مسکن توسط اتباع خارجی در ترکیه
صادرات پارچه های آنتی باکتریال از ترکیه به اروپا
افزایش صادرات تخت های آی سی یو به کشورهای اروپایی
افزایش صادرات ماسک
خودکفایی ترکیه در تولید ماسک های فیلتردار n95 و بالاتر از آن
ساخت دستگاه تمام اتوماتیک تولید ماسک
افزایش بی سابقه صادرات فندق
صادرات سیستم آبیاری قطره‌ای به ده کشور جهان
افزایش صادرات گل لاله به 12 کشور جهان
افزایش تقاضای کشورهای جهان برای خرید محصولات بهداشتی از دولت ترکیه
افزایش صادرات آووکادو به 33 کشور جهان
افزایش 47 درصدی صادرات چای
افزایش 60 درصدی صادرات جواهر
افزایش چشم گیر روند صعودی ارزش شرکت های صنایع دفاعی ترکیه
افزایش صادرات مربوط به فناوری و تجهیزات دفاعی
کشف بزرگترین میدان گازی ترکیه (به عنوان مهمترین عامل تقویت اقتصاد این کشور در دوره کرونا)
ثابت نگه داشتن نرخ بهره رپو
افزایش صادرات عسل به 44 کشور جهان
افزایش بی سابقه تجهیزات مربوط به خودرو سازی و صادرات آن
افزایش صادرات فرش
ورود سه میلیون گردشگر خارجی در دوره لغو محدودیت‌ها به انتالیا
کشف میدان عظیم طلا در منطقه گوبره تاش ترکیه

ده‌ها عرصه اقتصادی دیگر در کشور ترکیه و در دوران کرونا شاهد پیشرفت های عظیمی‌بود که به عرصه های کشاورزی، صنعت، دامداری، خودروسازی و جانداران دریایی اختصاص دارد. انتظار می‌رود این روند در دوران بعد از کرونا نیز ادامه یافته و با توسعه صنعت گردشگری در این کشور و اجتماع آن‌ها با یکدیگر، شاهد یک کشور توسعه یافته‌تر در میانه دو قاره آسیا و اروپا باشیم.

موسسه مشاوره و سرمایه گذاری در ترکیه