توافق ایران و آژانس راهی بسوی احیای برجام خواهد بود؟

اقتصاد ۲۴-محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، مذاکرات با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی را که روز یکشنبه انجام شد "سازنده" خواند. بر اساس بیانیه مشترک محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران به بازرسان آژانس اجازه استفاده مجدد از دوربین‌های نظارتی تاسیسات هسته‌ای ایران را داده است.
در این خصوص با حسن بهشتی‌پور، پژوهشگر مسائل هسته‌ای و ارتباطات ایران و آمریکا به گفتگو نشستیم:

آیا این به معنی تنظیم مجدد روابط ایران با غرب در مورد مساله برنامه هسته‌ای ایران است؟ آیا این می‌تواند آغاز مرحله جدیدی در احیای برجام باشد؟

همکاری ایران با آژانس یک همکاری بسیار مهم و سودمند برای هم ایران و هم آژانس است و طبیعی است که توافقی هم که بدست آمده راهی باز می‌کند برای تداوم همکاری بین ایران و آژانس، حالا اگر چه آژانس توقع دارد که ایران تعهداتی را که در برجام برایش ایجاد شده را اجرایی کند، ولی ایران می‌گوید که تا زمانی که طرفین برجام به تعهداتشان عمل نکردند، فقط در چارچوب پادمان هسته‌ای با آژانس همکاری می‌کنم و تعهداتی که ایران در برجام داشته را فعلا متوقف می‌کنم. منتها توافقی بین آقای صالحی و آقای گروسی در دو نوبت قبل که آمده بودند ایران بدست آمده بود که تا زمان تعیین تکلیف مذاکرات مربوط به ۴+۱، ایران همچنان همکاریش را با آژانس ادامه در سطحی که محتوای این دوربین‌های آفلاینی که وجود دارد برای کنترل فعالیت‌های هسته‌ای ایران، نگهداری شود تا زمانی که در ۴+۱ تعیین تکلیف شود و مورد توافق قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: استقبال اروپا از حضور گروسی در تهران

حالا ۲-۳ تا از این دوربین‌ها ظاهرا تخریب شده و حالا ایران این مجوز را داده که این دوربین‌ها تعمیر شده و نصب شود و همچنین محتوای آن‌ها حفظ شود بین ایران و آژانس تا زمانی که توافق کلی بین ایران و ۴+۱ بوجود آمد، محتوایش توسط آژانس دیده شود. یعنی این تصاویر الان ثبت و ضبط می‌شود، ولی دیدنش قبلا به این شکل بود که آژانس به صورت رندوم آن‌ها را بازدید می‌کرد و کنترل می‌کرد، ولی الان تا زمانی که آن توافق بدست آید بوسیله ایران و آژانس فعلا ضبط و نگهداری می‌شود و بنابراین دیدنش منوط به این است که به طور کلی توافقی بین ایران و ۴+۱ انجام شود.

اما این به معنای این نیست که ایران با نظارت آژانس بر فعالیت‌هایش مخالفتی دارد، چون این همکاری‌ها بر اساس پادمان هسته‌ای یعنی ترتیبات اجرایی پیمان NPT است و همچنین ادامه دارد و ایران با آژانس در این زمینه همکاری می‌کند و قطعا این همکاری می‌تواند تاثیرگذار باشد و تاثیر مثبتی بگذارد بر روی اینکه مذاکرات بین ایران و ۴+۱ و یا ۵+۱ شروع بشود و زودتر تعیین تکلیف شود، چون هر نوع اختلالی در این زمینه در روند مذاکرات تاثیر منفی خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: رافائل گروسی: رایزنی‌های سازنده‌ای در تهران داشتم

البته باید توجه داشت که بن بست مذاکرات ارتباط مستقیم با این مسئله نداشت، بلکه این بن بست به خواسته ایران و خواسته آمریکا برمی‌گردد، یعنی ایران می‌خواهد همه تحریم‌ها یکجا برداشته شود و دولت آمریکا هم حاضر نیست همه تحریم‌ها را بردارد، یک بخشی را که عنوان می‌کند اصلا نمی‌تواند بردارد، چون مربوط به کنگره است و یک بخشی هم می‌گوید که در این مرجله برنمی‌دارد، در هر صورت این بن بست مربوط به خواست دو طرف است.

از طرفی این موضوع آژانس و اختلافات ایران و آژانس اگر تشدید می‌شد و قطعنامه‌ای در نشست شورای حکام علیه ایران صادر می‌شد، می‌توانست وضعیت را خراب‌تر کند، بنابراین می‌توان گفت که این توافق از بدتر شدن شرایط جلوگیری کرد.
در پایان بر این تاکید می‌کنم که در تبلیغات غرب اینگونه القا می‌شود که گویا ایران فعالیت‌های خارج از چارچوب صلح آمیز انجام می‌دهد در حالیکه مادامی که ایران زیر نظر آژانس فعالیت می‌کند و آژانس گزارش‌های دوره‌ای درباره فعایت‌های ایران می‌دهد، بیانگر این است که فعالیت‌های هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است.

اسپوتنیک