تاریخ انتشار: ۰۹:۲۳ - ۲۷ آبان ۱۴۰۰

سرنوشت دستورات رییسی در ۱۰۰ روز گذشته به کجا رسیده است؟

به راستی برآیند این همه دستوارت تاکنون که حدود ۱۰۷ روز از عمر دولت می‌گذرد، چه بود؟ تقریبا هیچ. با وجود اینکه ابراهیم رییسی در مراسم تنفیذ خود بار‌ها بر ثبات اقتصادی، خشکاندن ریشه‌های فساد اقتصادی و رانت‌خواری، مهار تورم و گرانی تاکید کرده بود.

سرنوشت دستورات رییسی در ۱۰۰ روز گذشته به کجا رسیده است؟

اقتصاد ۲۴ -رییس‌جمهور از مرداد سال جاری که به ساختمان پاستور وارد شد تا همین روز گذشته دستورات زیادی داده است؛ به بازار، به رییس کل بانک مرکزی، به سازمان برنامه و بودجه، به جهاد سازندگی، به برخی بازار‌ها برای کاهش قیمت مخصوصا خودرو، به بانک‌ها برای تعطیل نکردن واحد‌های تولیدی، به وزارت نفت برای پیگیری ماجرای هک سامانه سوخت و به وزیر اقتصاد برای پاسخ به مردم در خصوص علت افت شاخص بازار سرمایه. این‌ها بخشی از آن چیزی است که در این مدت با جست‌وجو در فضای مجازی می‌توان در خصوص‌شان مطالبی پیدا کرد.

اما به راستی برآیند این همه دستوارت تاکنون که حدود ۱۰۷ روز از عمر دولت می‌گذرد، چه بود؟ تقریبا هیچ. با وجود اینکه ابراهیم رییسی در مراسم تنفیذ خود بار‌ها بر ثبات اقتصادی، خشکاندن ریشه‌های فساد اقتصادی و رانت‌خواری، مهار تورم و گرانی تاکید کرده بود، اما آنچه در صد روز اولیه به دست گرفتن قدرت رخ داده بیشتر در حوزه افزایش‌های چند باره قیمت‌ها در گروه کالا‌های خوراکی و خودرو، برخی انتصاب‌های فامیلی پرحاشیه و تشدید عدم قطعیت بود. به نظر می‌رسد گفتمان دستوری آقای رییس‌جمهور تاکنون جواب نداده است.

همان‌طور که خیلی از اقتصاددانان معتقدند اقتصاد با دستور قابل اداره شدن نیست. البته که عمده مخاطب دستورات او نیز بانک مرکزی و وزارت اقتصاد است. در کنار همه دستوراتی که رییسی به وزارتخانه‌ها و نهاد‌های مرتبط برای بهبود فضای اقتصادی می‌دهد‌ای کاش انتشار لیست ارزبگیران دولتی که تقریبا از خرداد سال جاری تاکنون منتشر نشده نیز یکی از دستورات رییس‌جمهور باشد.

دستور کاهش قیمت دلار

دلار مهم‌ترین کانون توجه دولت رییسی بود. در دولت دوم روحانی و به خصوص از سال ۹۷ که تکانه‌های ارزی با اعلام خروج یک‌جانبه امریکا از برجام آغاز و تا زمانی که دولت تحویل رییسی داده شد نرخ ارز جهشی ۳۳۱ درصدی داشته و از ۵ هزار و ۸۰۰ تومان در فروردین ۹۷ به ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان در مرداد ۱۴۰۰ و زمان تحویل قدرت به رییس‌جمهور جدید رسید. البته که حضور رییسی در ساختمان پاستور و دستوراتش نیز نتوانست از جهش‌های ریز و درشت نرخ ارز جلوگیری کند. به گونه‌ای که از ۱۲ مرداد که رییسی به عنوان رییس‌جمهور آغاز به کار کرد تا هفته جاری نرخ ارز حدود ۱۲ درصد افزایش داشت و به حدود ۲۹ هزار تومان در هفته جاری رسیده؛ اگرچه که در روز‌های گذشته دلار کمی از کانال ۲۸ هزار تومانی عقب‌نشینی کرد، اما رقم ثبت شده دلار در هفته جاری بالاترین رقم در یک‌سال اخیر بود و کمی پس از افزایش دلار در کانال ۲۸ هزار تومانی، قیمت مجددا به کانال ۲۷ هزار تومان بازگشت.

پیش از ثبت بالاترین نرخ دلار در ۲۲ آبان سال جاری، رییس‌جمهور در جلسه ۲۵ مهر ماه هیات دولت ضمن اشاره به «نقش دلال‌ها در فضای مجازی برای بی‌ثبات کردن بازار ارز، به بانک مرکزی و دستگاه‌های مربوط دستور داد از فضاسازی‌های کاذب در قیمت ارز و کالا، با جدیت جلوگیری کنند.» در کمتر از یک ماه از این دستور نرخ دلار قیمت یک‌ساله خود را شکست.


بیشتر بخوانید: عملکرد شاخص‌ها و کیفیت سیاستگذاری در دولت رئیسی بررسی شد


جهش بیش از ۳ هزار تومانی دلار در مدتی که رییس‌جمهور حتی دستوراتی برای کنترل بازار ارز به بانک مرکزی و وزارت اقتصاد داده بود، نشان از نامشخص بودن برنامه‌های دولت برای بهبود شرایط اقتصادی دارد. با وجود اینکه هفته جاری بانک مرکزی آزادسازی برخی اموال کشور را تایید کرد، اما هنوز مشخص نیست که رویه دولت سیزدهم تمرکز بر آزادسازی منابع بلوکه شده ایران است (که می‌تواند نشان‌دهنده آینده پر از ابهام مذاکرات در میان‌مدت داشته باشد) یا افزایش درآمد‌های ارزی.

دستور برای قیمت کالا‌ها و بازدید میدانی

از نیمه نخست پاییز سال جاری اهم دستورات و اظهارات رییس‌جمهور بر محور کنترل قیمت‌ها در بازار بود. به گونه‌ای که او در ۱۱ مهر سال جاری به ستاد اقتصادی دولت دستور داده بود که جلسه‌ای با موضوع «تثبیت قیمت‌ها و کنترل بازار در حوزه کالا‌های اساسی و ارزاق عمومی» برگزار کنند. خروجی این جلسه نه کاهش محسوسی در قیمت‌ها که در نهایت اعلام روزانه قیمت کالا‌های اساسی بوده است. پیش‌تر از این قرار بود بنا به دستور رییس‌جمهور قیمت لبنیات نیز ۱۰ درصد کاهش یابد که در نهایت این کاهش قیمت که قرار بود از محل کاهش سود تولید‌کننده و خرده‌فروشی رخ دهد، اما هیچ‌گاه به وقوع نپیوست.

حضور فعال آقای رییسی برای بهبود شرایط اقتصادی محدود به دادن دستورات نمی‌شود و حتی به صورت حضوری نیز از بخش‌هایی که درگیر مشکلات هستند، بازدید می‌کنند. نمونه آن بازدید از پمپ بنزین پس از هک شدن سامانه سوخت، داروخانه در شرایطی که شمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا بالا بود، ساختمان بورس و بازار است. برخی از این بازدید‌ها مانند حضور در بازار پیش از استقرار او در ساختمان پاستور بود که نشان می‌دهد انگیزه رییسی برای حل مشکلات کشور محدود به پشت میزش نمی‌شود. البته که این بازدید‌ها و دستورات تا به امروز خودش را در شکل و شمایل بهبود شرایط نشان نداده و در بر همان پاشنه می‌چرخد.

دستور به خودرو

رییسی در بازار خودرو نیز دستورات زیادی داده است؛ از دستور رییسی برای بررسی وضعیت خودرو‌های دپو شده تا لغو افزایش قیمت خودرو‌های داخلی مواردی است که در دستورات رییسی دیده می‌شود. اگرچه که بسیاری از کارشناسان امید داشتند که پرونده خودرو‌های دپو شده در دولت رییسی به سرانجام برسد و پس از حدود ۴ سال این ممنوعیت برداشته شود، اما این دستور نیز راه به جایی نبرد. لغو مصوبه افزایش قیمت خودرو‌های داخلی و درخواست وزارت صمت از خودروسازان برای بازگرداندن قیمت محصولات‌شان به پیش از دستور رییس‌جمهور نیز از دیگر دستورات رییسی برای بازار خودرو است.

البته که با بالا رفتن قیمت پراید در بازار و رسیدنش به مرز ۲۰۰ میلیون تومان می‌توان به ناکارآمدی این دستور نیز پی برد. در این راستا محسن بهرامی‌ارض‌اقدس، عضو شورای رقابت در مصاحبه از پراید ۱۹۵ میلیون تومانی خبر داده بود.

دستور برای احیای جهاد سازندگی

جست‌وجوی بیشتر در فضای مجازی نشان می‌دهد که دستورات ابراهیم رییسی محدود به بخش‌های اقتصادی نمی‌شود و او برای بررسی وضعیت آلودگی پایتخت همچنین احیای جهاد سازندگی نیز دستوراتی داده بود. اگرچه که دستورش برای احیای جهاد سازندگی در ۱۳ مهر و آن هم با ضرب‌الاجل ۲۰ روزه تعیین شده بود دو هفته پس از این دستور محمد مخبر، معاون اول رییسی از تدوین پیش‌نویس طرح احیای این سازمان خبر داد. اما آبان ماه تقریبا رو به پایان است و خبری از احیای سازمان جهاد سازندگی نیست.

اقتصاد چه وضعیتی دارد؟

نماگر‌های اقتصادی نیمه نخست سال جاری نشان می‌دهد که نقدینگی و پایه پولی وضعیت خوبی نداشته و به سرعت افزایش می‌یابند. مقایسه اعداد و ارقام مرداد تا شهریور نشان می‌دهد که در این یک ماه ۱۴۶ هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور افزوده شده؛ روزی ۴۸۰۰ میلیارد تومان، ساعتی ۲۰۰ میلیارد تومان و هر دقیقه نیز ۳.۳ میلیارد تومان. در شهریور نقدینگی از مرز ۴ هزار هزار میلیارد تومان عبور کرد و پایه پولی که مهم‌ترین عامل موثر بر تورم است نیز به ۵۱۹ هزار میلیارد تومان رسید. بالا رفتن نقدینگی و پایه پولی می‌تواند زنگ خطری برای بدتر شدن اقتصاد در ماه‌های آتی باشد. در این صورت دستورات نیز نمی‌توانند حتی برای یک روز وضعیت را به ثبات نسبی برسانند.

جای چه دستوراتی خالی است؟

در کمتر از یک ماه دیگر و با استناد به گفته‌های مسوولان لایحه بودجه به مجلس تقدیم می‌شود. با وجود اینکه احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد نقشه راه افزایش رشد اقتصادی و تورم را روز گذشته معلوم کرد، اما همچنان برخی طرح‌ها و اقدامات نیمه تمام دولت‌های گذشته وجود دارد که یکی از آن‌ها معافیت‌های مالیاتی نهاد‌های خاص است. با وجود اینکه برخی مدیران گذشته این نهاد‌ها در دولت فعلی هستند، انتظار می‌رود رییس‌جمهور در دستوری به سازمان برنامه و بودجه، معافیت‌های این نهاد‌ها را کاهش داده یا قطع کند. دستور دیگر اقتصادی نیز افشای لیست ارزبگیران دولتی از خرداد سال جاری و البته اعلام آمار‌های وضعیت تراز مالی دولت است که از سال ۹۷ تاکنون منتشر نشده است.

منبع: اعتمادآنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

اینفوگرافی/ برنده پرسپولیس است یا استقلال؟

عکس/ توپ فینال جام جهانی فوتبال ۱۹۳۰ در موزه فیفا

عکس/ شباهت باورنکردنی سیروان خسروی به مادرش

عکس/ لحظه آزادی اسرای فلسطینی

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

درخواست تاجگردون از شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای کم شدن بی‌ثباتی اقتصادی

سامانه جدید بارشی در کشور؛ هلال احمر اعلام آماده باش کرد

استیضاح همتی در دستور کار روز یکشنبه مجلس قرار گرفت + جزئیات

مفقود شدن ۶ نفر در بهمن؛ اعزام تیم‌های نجات به محل حادثه

واکنش ایران به فراخوان خلع سلاح پ‌ک‌ک

هشدار مدیریت بحران به تهرانی‌ها؛ شنبه یکشنبه مراقب باشید

برنامه حضور النصر در ایران مشخص شد

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

بهترین غذا برای سحری ماه رمضان چیست؟

آیا سرطان دهان کشنده است؟

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

رقابت جذاب والیبال برفی دختران در دیزین

آیا وام ودیعه مسکن در سال آینده افزایش می‌یابد؟

پیش‌بینی بازار خودرو در هفته دوم اسفند ۱۴۰۳

بازار فرش ایران در اختیار قاچاقچیان افغانستانی

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

قیمت جدید کالا‌های اساسی اعلام شد+ جدول

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

ماجرای سرقت گردبند ۱۰۰میلیونی در پیروزی چه بود؟

اظهارات جدید عارف درباره قطعی برق

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

رکورد فوق العاده گلزن پرسپولیس در دربی

عکس/ آیین نوروز خوانی در گرگان

فیلم/ انفجار بمب حین اقامه نماز جمعه در پاکستان

عکس/ الناز شاکردوست در کنار جانی دپ ۱۰ سال پیش

عکس/ استایل جنجالی هنگامه قاضیانی

اظهارات تازه وزیر خارجه ترکیه علیه ایران

فیلم/ خبر خوش وزیر رفاه برای مددجویان و معلولان

فیلم/ فحاشی رکیک سعید قاسمی در هیئت اهل بیت

طائب: پول فروش نفت به حساب خودمان واریز می‌شود

پیش‌بینی همتی از وضعیت اقتصاد ایران در ماه‌های آینده

حمله قایق‌های جنگی اسرائیل به سواحل غزه

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

خبر خوش وزیر کار درباره افزایش حقوق کارگران

آیا تاسیان واقعا سریال خوبی است؟

آبله میمونی همچنان در وضعیت اضطرار

اظهارات تازه پزشکیان درباره افزایش اختیارات استانداران

رکورد استقلال در دربی‌ها شکسته شد

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

افزایش یارانه نان و دارو برای سال ۱۴۰۴

اعلام قیمت جدید زولبیا و بامیه در ماه رمضان

فیلم/ اژه‌ای: کسی که خطا کرده را با کسی که مرتکب فساد شده باید فرق گذاشت

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

سقوط قیمت بیت کوین به کمتر از ۸۰ هزار دلار

زلنسکی وارد واشنگتن شد

قیمت رهن و اجاره آپارتمان در جنوب تهران + جدول

قیمت طلای جهانی کاهش یافت

روزگار سخت سیستان؛ بلای ویرانگری که گرد و غبار و خشکسالی بر سر یک استان آورد