اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: بونیون یا اصلاح عامیانه آن هالکوس والگوس یک ناهنجاری در مفصل است که به انگشت بزرگ پا متصل میشود. این مفصل که به عنوان «مفصل انگشت بزرگ» شناخته میشود، نقش مهمی در توزیع وزن بدن بر روی پا در هنگام راه رفتن، دویدن یا ایستادن دارد.
هالکوس زمانی ایجاد میشود که استخوانهای پا به شکل غیرطبیعی دربیایند. انگشت بزرگ پا به سمت انگشتان دیگر کج میشود و پایه انگشت بزرگ پا انحراف پیدا میکند. این ناهنجاری فشار زیادی بر مفصل MTP وارد میکند که باعث بزرگ شدن قسمت داخلی انگشت پا در پایه انگشت شست میشود. این عارضه در زنان شایعتر از مردان است. شاید به این دلیل که بافت همبند ضعیفتری در پاهای خود دارند و بیشتر از کفشهای تنگ و پاشنه بلند استفاده میکنند.
• درد: شاید نقاطی که توده و مفصل متأثر از آن است، درد و تورم شدید دارد و با استفاده از کفشهای معمولی باعث پیدا شدن مشکلاتی در راه رفتن میشود.
• تغییر شکل پا: هالوکس والگوس باعث تغییر شکل انگشت شست پا میشود و انگشت به سمت داخل منحرف میشود، که میتواند باعث عدم تطابق با کفشهای معمولی شود و مشکلاتی در پوست و بافت نرم پا ایجاد کند.
• التهاب و قرمزی: در برخی موارد، هالوکس والگوس ممکن است منجر به التهاب و قرمزی پوست در ناحیه متأثر شود که میتواند ناراحتی و درد را افزایش دهد.
• مشکلات مفصلی: هالوکس والگوس میتواند باعث مشکلاتی در مفصل هالوکس و البته متاتارسوفالنژی شود، که میتواند به محدودیت حرکت و نیازمند جراحی شود.
بعضی از افراد همیشه کفشهای راحت میپوشند که به اندازه کافی پهن هستند، اما پاهای آنها به سندروم مبتلا است؛ بنابراین نمیتوان به قطعیت گفت که کفش تنگ منجر به این عارضه شود. ممکن است بر اثر زمینههای خانوادگی و ژنتیکی هالوکس والگوس ایجاد شود. عوامل متفاوت دیگری ممکن است باعث ایجاد این عارضه شود که عبارتند از:
• دلایل ارثی و ژنتیکی
• به دلیل پوشیدن کفشهای نامناسب
• ایستادن طولانی مدت
• پوکی استخوان
• ضعیفی بافت همبند
• انواع بیماریهای مفصلی
• تاندون آشیل کوتاه پا
• عضلات کوتاه ساق پا
باید بگوییم که وقتی هالوکس والگوس تشکیل میشود، دیگر از بین نمیروند و بنابراین درمان آن، بر مدیریت و تسکین علائم تمرکز دارد. این درمان به دو بخش خانگی و پزشکی تقسیم میشود. در بیشتر موارد انحراف شست پا نیاز به عمل جراحی ندارد و قابل درمان است. پزشک ارتوپد در ابتدا سعی میکند بدون انجام عمل جراحی این عارضه را درمان کند و تنها در صورت عدم موفقیت، ممکن است تصمیم به استفاده از جراحی بگیرد. در نهایت میتوانید از روشهای زیر برای درمان پزشکی این عارضه استفاده کنید:
• مسکنها: از داروهای ضدالتهاب استفاده کنید و در کنار آن از کمپرس یخ، برای کاهش درد و التهاب در محل ضایعه کمک بگیرید.
• کفشهای ارتوپدی: این کفشها میتوانند به وضعیت پا و کاهش میزان انحراف شست پا کمک کنند. بستن آتل در طول شب نیز میتواند به بهبودی و کاهش علائم در برخی افراد کمک کند.
• فیزیوتراپی: ماساژ، فیزیوتراپی و اولتراسوند درمانی، با کاهش چسبندگیهای بافت نرم به کاهش درد و التهاب ناشی از بونیون کمک میکنند. درواقع تمرینهایی وجود دارند که میتوانند به بهبود قدرت عضلانی اطراف بونیون کمک کنند و بهاینترتیب، وضعیت طبیعی پا را بهبود ببخشند.
• تزریق موضعی داروهای استروئیدی: تزریق موضعی داروهای استروئیدی، میتواند به کاهش درد و التهاب در مفصل کمک کند. ولی وقتی تزریق استروئیدها بهدفعات فراوان انجام شود و یا مستقیم به خود مفصل تزریق شود، ممکن است باعث ایجاد عوارضی شود.
• جراحی: هنگامی که درمانهای غیرجراحی به بهبود وضعیت بیمار کمکی نکنند جراحی توصیه میشود. نام این جراحی که برای درمان هالوکس والگوس انجام میشود، بونیونکتومی میگویند. در طی این جراحی، پزشک بونیون را برداشته و سپس انگشتها را مجدداً با هم تراز میکند تا انحراف ایجادشده در اثر رشد بونیون اصلاح شود.
همانطور که گفته شد طبق یک قاعده کلی اگر انحراف شست پا درد نداشته باشد عمل جراحی آخرین راه درمان است. حتی در مواردی که این انحراف همراه درد باشد در بسیاری اوقات میتوان با پوشیدن کفش مناسب درد را از بین برد، کفش شما باید شرایط ذیل را داشته باشد:
۱- هرگز معیار انتخاب اندازه کفش شمارهای که روی آن نوشته شده است نباشد. این اندازهها بر حسب شکل و سازنده کفش متفاوت است. همیشه کفش را به پا کرده و امتحان کنید.
۲- کفش منتخب شما باید تا حد امکان به شکل پایتان باشد.
۳- در بسیاری افراد یک پا بزرگتر از پای دیگر است. کفشتان را برحسب پای بزرگترتان انتخاب کنید.
۴- در هنگام عصر کفش را بخرید، چون در این موقع از روز پای شما در حداکثر اندازه خود است.
بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای میگرن چیست؟
۵- وقتی برای امتحان کردن کفش میایستید باید حدود یک سانتیمتر در جلوی بلندترین انگشت پایتان در داخل کفش فضای خالی وجود داشته باشد.
۶- مطمئن شوید پنجه کفشتان به اندازه پنجه پایتان است. پنجه پهنترین قسمت پا و کفش است.
۷- هیچوقت کفش تنگ نخرید و فکر نکنید کفش به تدریج و با پوشیدن جا باز میکند.
۸- پاشنه پا در عین اینکه باید در کفش احساس راحتی کند، باید فیت هم باشد. پشت کفش باید پاشنه پایتان را کاملا دربر گرفته و اجازه سرخوردن و حرکت در کفش را به آن ندهد. با کفش چند قدم راه بروید تا مطمئن شوید اندازه پای شما است.
بهترین روش برای درمان هالوکس والگوس کنترل آن است. درمان خانگی هالوکسوالگوس به شما کمک میکند تا با کمترین درد، این بیماری را در خانه درمان کنید. بعضی از درمانهای خانگی که کمک بزرگی برای درمان این بیماری میکنند شامل:
۱- کمپرس یخ: بعد از یک پیادهروی طولانی و یا کارهای پرفشار بر روی پا، امکان ایجاد تورم و درد در فرد بیمار قابل مشاهده است. در این مواقع یکی از راهکارهای مفید این است که از از کمپرس یخ استفاده کنید.
۲- ماساژ دادن انگشتان: یکی دیگر از راهکارهای موجود برای کاهش التهاب و درد انگشتان ماساژ است. با استفاده از ماساژ میتوانید گردش خون در منطقه مورد نظر را افزایش دهید. روزانه دو الی سه بار انگشتهای خود را با روغن زیتون ماساژ دهید و از دردهای آزاردهندهی این بیماری رها شوید.
۳- استفاده از نمک: کمی آب گرم داخل یک وان کوچک بریزید، مقدار کمی نمک به آن اضافه کنید. پای خود را داخل این محلول ماساژ دهید و بعد از اتمام این مراحل، پای خود را به وسیله روغن زیتون خشک کنید.
۴- استفاده از صندلهای تابستانی: از خرید کفشهایی با پاشنهی بیش از دو سانتیمتر خودداری کنید. جورابهای تنگ نپوشید، کفشی مطابق شکل و فرم پای خود انتخاب کنید.
۵- استفاده از محصولات طبی: از دیگر راهکارهایی که میتواند باعث کاهش درد انگشتان پای شما شود، استفاده از محصولات طبی مثل «لا انگشتی سیلیکونی» است. در طول روز حتی هنگامی که بیرون از منزل هستید، میتوانید از لاانگشتیهای سیلیکونی استفاده کنید. از هالوکس لا انگشتی سیلسکونی نرم برای داخل کفش و از هالوکس لا انگشتی سخت برای داخل منزل استفاده کنید تا به مرور انحراف انگشت شست پای شما بهبود پیدا کند.