اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: رتبهبندی دانشگاهها میتواند براساس معیارهای مختلفی باشد، مانند کیفیت آموزش، اعتبار پژوهشی، امکانات و فرصتهای شغلی. برخی از محبوبترین رتبهبندیها شامل موارد زیر است:
رتبه بندی QS World University Rankings: این رتبه بندی توسط یک شرکت بریتانیایی که بر روی آموزش عالی تمرکز دارد، انجام میشود. رتبهبندی QS براساس پنج معیار انجام میشود: شهرت دانشگاه، نسبت برخورد اعضای هیئت علمی به دانشجو، نسبت برخورد با دانشجویان بینالمللی، نسبت برخورد کارکنان بینالمللی و تعداد استنادات به هر مقاله پژوهشی.
رتبهبندی Times Higher Education World University Rankings: این رتبهبندی توسط Times Higher Education، یک مجله خبری بریتانیایی که بر روی آموزش عالی تمرکز دارد، انجام میشود. رتبه بندی THE بر اساس ۱۳ معیار انجام میشود، از جمله شهرت آموزش، شهرت پژوهش، درآمد از نقل و انتقالات پژوهشی، کارایی پژوهش، بینالمللی شدن و اندازه و تنوع موسسه.
بر اساس این رتبهبندیها، برخی از بهترین دانشگاههای ایران عبارتند از:
• دانشگاه صنعتی شریف: دانشگاه صنعتی شریف یک دانشگاه دولتی تحقیقاتی در تهران است. این دانشگاه بهعنوان برترین دانشگاه ایران در رتبه بندی QS World University Rankings و رتبه بندی Times Higher Education World University Rankings شناخته شده است. دانشگاه صنعتی شریف در زمینههای مهندسی، علوم پایه و ریاضیات بسیار قوی است.
• دانشگاه تهران: دانشگاه تهران یک دانشگاه دولتی تحقیقاتی در تهران است. این دانشگاه قدیمیترین و بزرگترین دانشگاه ایران است. دانشگاه تهران در طیف گستردهای از رشتهها از جمله علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم پایه، مهندسی و پزشکی قوی است.
• دانشگاه علم و صنعت ایران: دانشگاه علم و صنعت ایران یک دانشگاه دولتی تحقیقاتی در تهران است. این دانشگاه در زمینههای مهندسی، علوم پایه و فناوری قوی است. دانشگاه علم و صنعت ایران دارای چندین دانشکده و مرکز تحقیقاتی از جمله دانشکده مهندسی برق، دانشکده مهندسی مکانیک و دانشکده مهندسی شیمی است.
• دانشگاه شهید بهشتی: دانشگاه شهید بهشتی یک دانشگاه دولتی تحقیقاتی در تهران است. این دانشگاه در زمینههای علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم پایه، مهندسی و پزشکی قوی است. دانشگاه شهید بهشتی دارای چندین دانشکده و مرکز تحقیقاتی از جمله دانشکده روانشناسی، دانشکده علوم سیاسی و دانشکده مهندسی برق است.
• دانشگاه امیرکبیر تهران: دانشگاه امیرکبیر در سال ۱۳۳۵ درشهر تهران تاسیس شد و به عنوان اولین موسسه صنعتی ایران به فعالیت خود ادامه میدهد. این دانشگاه از پردیسها و دانشکدههای مختلفی تشکیل شده است. داوطلبان در این دانشگاه امکان مطالعه رشتههای فنی و مهندسی و علوم پایه را دارند. دانشگاه امیرکبیر تهران در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشتههای تحصیلی مختلفی را در اختیار داوطلبان قرار میدهد. این دانشگاه بیش از ۱۳۰۰۰ دانشجو در مقاطع تحصیلی کارشناسی، ارشد و دکتری دارد. افتخارات و امکانات دانشگاه صنعتی امیرکبیر به قدری زیاد و متنوع است که محتوای آن در یک مطلب قابل ذکر نیست. تیم محتوای حرف آخر در این مطلب به سراغ معرفی دانشگاه امیرکبیر میرود و تمامی اطلاعات لازم در مورد این دانشگاه را در اختیار داوطلبان قرار میدهد.
• دانشگاه علامه طباطبایی: دانشگاه علامه طباطبائی دانشگاهی مولود و فرزند انقلاب اسلامی است، در عین اینکه بنیاد و ریشه هایش قدمتی ۶۰ ساله دارد. بعد از انقلاب اسلامی براساس جایگاه رفیع علوم انسانی و نیاز به ایجاد یک دانشگاه تخصصی در حیطه علوم انسانی و اجتماعی در کشور، از ترکیب مراکز آموزش عالی مستقل با عناوین دانشگاه، دانشکده، پژوهشکده، مدرسه عالی، آموزشگاه عالی، مؤسسه، مرکز و سازمان که از سال ۱۳۳۷ به تدریج تاسیس شده بودند، ۲ مجتمع دانشگاهی با عناوین مجتمع دانشگاهی ادبیات و علوم انسانی و مجتمع دانشگاهی علوم اداری و بازرگانی تشکیل شد. این مجتمعها هر یک تحت مدیریت مستقل، بیش از ۵ سال فعالیت کرده و در ۱۶ تیر ۱۳۶۳ براساس موافقت شورای عالی انقلاب فرهنگی، از ادغام آنها دانشگاه علامه طباطبائی تاسیس شد.
تاسیس دانشگاه علامه طباطبائی را شاید بتوان نقطه عطفی در نظام آموزش عالی ایران دانست که نگاه اندیشمندان و دانشگاههای داخل و خارج را به سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی در خصوص هرچه تخصصیتر شدن دانشگاهها معطوف کرد. از سوی دیگر انتخاب نام اندیشمندی مسلمان، علامه طباطبائی (ره) برای این دانشگاه که در حوزههای تفسیر، فلسفه و عرفان به مقامات رفیعی دست یافته بود، برای این دانشگاه، الگوی بسیار مناسبی برای دانشگاهیان شد و موجب گردید که دانشجویان با آشنایی بیشتر با آن عالم ربانی، مسیر مناسب تعالی و رشد دانشگاه و دانشگاهیان در حوزههای تزکیه، تهذیب نفس و تعلیم و تعلم را بهتر بشناسند.
بیشتر بخوانید: افت هشدارآمیز دانشگاههای ایرانی در ردهبندی جهانی
در حال حاضر دانشگاه علامه طباطبائی در جایگاه بزرگترین دانشگاه تخصصی علوم انسانی کشور و بهعنوان دانشگاه پیشرو در دستیابی به رشد و توسعه و دانش در حوزه علوم انسانی و اجتماعی کشور به لطف بهرهمندی از توانمندی و شایستگیهای گرانسنگ اعضای هیئت علمی و پژوهشگران خود، منشأ خدمات ارزشمندی به جامعه بوده است. بسیاری از چهرههای برجسته علمی، سیاسی، اجرایی و چهرههای ماندگار و بنیانگذاران دانشهای مختلف انسانی و اجتماعی از فارغالتحصیلان این دانشگاه بودهاند.
• دانشگاه تربیت مدرس: دانشگاه تربیت مدرس به منظور تحقق اهداف تبیین شده در اساسنامه دانشگاه (مصوب اسفند ۱۳۶۰) و اصلاحیههای بعدی و برنامه راهبردی دانشگاه به عنوان شجره طیبه و مولود انقلاب اسلامی و دانشگاهی پیشرو در آموزش و پژوهش، با هدف تولید علم نافع، گسترش مرزهای دانش و فناوری با مرجعیت علمی و هویت اسلامی و انقلابی و به ویژه تربیت اعضای هیأت علمی و محققان مومن و متعهد به انقلاب اسلامی در رشتههای علمی مورد نیاز دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی و به منظور گسترش تحصیلات عالی و تحول اساسی در آموزش عالی کشور و توسعه و تقویت نهضت تولید علم و جنبش نرمافزاری و افزایش سهم تولیدات علمی و توسعه علوم انسانی با تأکید بر مبانی اسلامی و نیازهای ملی و فناوریهای نوین و کاربردی با تعامل مراکز علمی، منطقهای و بینالمللی فعالیت خود را آغاز کرده است.
در حال حاضر وظایف، مسئولیتها و فعالیتهای علمی دانشگاه با طیفی گسترده از حوزههای علوم مختلف در ۱۷۱ رشته کارشناسیارشد و ۱۳۲ رشته دکتری، در قالب ۱۷ دانشکده، ۱۴ پژوهشکده و مرکز تحقیقاتی و همچنین پارک علم و فناوری دانشگاه و واحد بینالملل نور تمرکز یافته است.
• دانشگاه فردوسی مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد بهعنوان سومین دانشگاه ایران از نظر قدمت در سال ۱۳۲۸ در شهر مقدس مشهد تاسیس شد. در سال ۱۳۳۴ با صدور مجوز دیگری دانشکدۀ ادبیات با پنج رشتۀ جداگانه تأسیس شد. با گسترش آموزش عالی در کشور بهترتیب دانشکدۀ معقول و منقول (که بعدها به الهیات تغییر نام یافت) دانشکدۀ علوم، دانشکدۀ دندانپزشکی، دانشکدۀ علوم دارویی و تغذیه، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشکدۀ مهندسی، مؤسسۀ بیناییسنجی، دبیرستان دانشگاه و مرکز تعلیمات به مجموعه دانشگاه مشهد که از سال ۱۳۵۳ به دانشگاه فردوسی تغییر نام یافته بود، افزوده شد. ضرورت گسترش آموزش پس از انقلاب اسلامی سبب شد که پس از تغییر در برخی واحدها و تفکیک دانشگاه علوم پزشکی از دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی، دانشکدۀ دامپزشکی، آموزشکدۀ کشاورزی شیروان، دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشکدۀ علوم ریاضی، پژوهشکدۀ علوم گیاهی، مرکز تحقیقات زمینلرزهشناسی، کالج دانشگاه، دانشکدۀ منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی یکی پس از دیگری به مجموعه واحدهای دانشگاه اضافه شود.
البته، این لیست تنها برخی از دانشگاههای برتر ایران است و بسیاری دیگر نیز وجود دارند که از نظر کیفیت آموزشی و تحقیقاتی معتبر هستند. اما دانشگاههایی که در لیست بالا ذکر شدهاند، به دلیل تاریخچه، شهرت و جایگاه قوی در حوزههای مختلف تحصیلی، بهطور عمومی بیشتر شناخته میشوند.
با این حال، هر دانشگاهی ویژگیها و مزایای خاص خود را دارد و برای انتخاب بهترین دانشگاه برای خود، مهم است که به نیازها و اهداف شخصی خود توجه کنید و مطالعه دقیقی در مورد دانشگاههای مختلف انجام دهید.