تاریخ انتشار: ۱۰:۰۴ - ۰۳ آذر ۱۴۰۳

شتابزدگی پزشکیان در طرح انتقال پایتخت/ تهران مرکزیت خود را در سه نظام سیاسی حفظ کرده است

عضو سابق شورای شهر تهران گفت: انتقال پایتخت اصلاً مسأله ساده‌ای نیست، نه‌تنها تهران را با مجموعه‌ای از مشکلات لاینحل رها می‌کند، بلکه حتما مشکلات تازه‌ای در نقطه جدیدی از کشور خلق می‌کند

شتابزدگی پزشکیان در طرح انتقال پایتخت

اقتصاد۲۴-«انتقال پایتخت» یکی از موضوعاتی بود که مسعود پزشکیان از همان روز‌های ابتدایی ریاستش بر دولت مطرح کرد، او معتقد بود مشکلات تهران حل نشدنی است و تاکید کرده که «تهران به عنوان پایتخت کشور با مشکلاتی دست به گریبان است که هیچ راه‌حلی جز انتقال مرکزیت نداریم؛ کمبود آب، نشست زمین، آلودگی هوا و امثال آن با تداوم سیاست‌ها و اقداماتی که تا به حال اتخاذ و اجرا شده‌اند، فقط تشدید شده و راه‌حل اساسی جابجایی مرکزیت سیاسی و اقتصادی کشور است.»

به نظر نمی‌رسید رییس جمهور در میان چالش‌های کشور به سرعت به دنبال اجرایی کردن این طرح باشد، اما او در دیدار‌های جداگانه با اعضای مجمع نمایندگان استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان، به آغاز مطالعات طرح انتقال پایتخت اشاره و از محمدرضا عارف به‌عنوان مسئول طرح انتقال پایتخت نام برده است. او گفته «آقای دکتر عارف مأموریت بررسی این طرح را بر عهده دارند. بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند کشور را در آینده با بحران‌های زیست‌محیطی و مشکلات متعدد دیگر مواجه سازد.»

درهمین‌باره با علی اعطا، نماینده مسعود پزشکیان در موضوع دولت و مدیریت پایتخت در گفت‌و‌گو‌های تلویزیونی دوران انتخابات گفت‌و‌گو کردیم؛ این پژوهشگر مطالعات شهری از دانشگاه استراسبورگ فرانسه و عضو هیئت رئیسه و سخنگوی شورای پنجم شهر تهران، درخصوص تلاش‌های دولت جدید برای انتقال پایتخت به خبرآنلاین می‌گوید: «انتقال پایتخت اصلاً مسأله ساده‌ای نیست. نه تنها تهران را با مجموعه‌ای از مشکلات لاینحل رها می‌کند، بلکه حتما مشکلات تازه‌ای در نقطه جدیدی از کشور خلق می‌کند.»

متن کامل گفت‌و‌گو در ادامه آمده است.

چرا با وجود آنکه بار‌ها پژوهش‌ها و مطالعات علمی نشان داده انتقال پایتخت پرهزینه و دشوار است باز هم دولت‌ها به سراغ آن می‌روند؟

به نظر می‌رسد به تدریج برخی از مشکلات کلانشهر تهران جدی‌تر شده‌اند و در آستانه بحرانی شدن قرار گرفته‌اند؛ و اینکه برخی از تهدید‌ها و مخاطراتی که متوجه پایتخت هستند، در مقاطع مختلف ابعاد جدیدی پیدا کرده‌اند؛ بنابراین می‌شود گفت دو دسته مساله مطرح است؛ یکی آن دسته مسایلی که مربوط به کلانشهر تهران و تداوم حیات آن است، اینکه چگونه ادامه پایتختی تهران، تداوم حیات تهران به عنوان یک کلانشهر را با مشکل مواجه می‌کند؛ و دیگری، مخاطرات و تهدید‌هایی که متوجه پایتخت ایران است. ترکیب این دو جنبه، هربار مساله انتقال پایتخت را مطرح کرده است.

به نظر می‌رسد دولت جدید بیش از دولت‌های گذشته به جابه‌جایی پایتخت علاقمند است...

موضوع انتقال پایتخت تقریبا در همه دولت‌های بعد از جنگ، هر بار به شکلی مطرح شده است؛ اما در دولت آقای پزشکیان نوع مواجهه و طرح موضوع، به‌نظرم به طرز پرسش برانگیزی شتابزده به نظر می‌رسد. وقتی آقای دکتر پزشکیان این موضوع را مطرح کردند و کسانی از جمله خود من، موضوع را از جنبه کارشناسی نقد کردیم و واکنش نشان دادیم، برخی می‌گفتند این موضوع اصلا جدی نیست. صرفا عباراتی مطرح شد و تمام. حتی به گمانم وزیر راه و شهرسازی، خانم مهندس صادق هم تکمله‌ای بر کلام رییس جمهور زدند که توضیح داده شود موضوع انتقال پایتخت مطرح نیست. اما خب، شواهد نشان می‌داد اینطور نیست و من در اوایل مهرماه در توئیتر نوشتم که من باور ندارم سخن رییس جمهور درباره انتقال پایتخت از روی اتفاق بوده باشد. 


بیشتر بخوانیدعکس/ طرح عجیب شهرداری تهران برای هفته کتاب


چرا تصور می‌کنید موضوع شتابزده است؟

خب ببینید آقای پزشکیان دایما گفته‌اند در کشور مطالعات کافی انجام شده و طرح و برنامه وجود دارد. می‌دانید که در موضوع انتقال پایتخت هم به کرات، مطالعات تفصیلی توسط گروه‌های علمی و مشاوران مختلف انجام شده است؛ اما حالا حکمی به دکتر عارف به عنوان معاون اول داده شده است تا مطالعات انتقال پایتخت انجام شود! خب. دلیل چیست؟ نکته دوم اینکه؛ مطالعات نشان می‌دهد برای مسایل تهران طیفی از راه حل‌ها مطرح است که آخرین آن، انتقال پایتخت است. یعنی شما ممکن است راه حل‌های ممکن را بر اساس هزینه و فایده، یا اساسا بر اساس تحقق پذیری، در قابل یک طیف ببینید، که آخرین آن و البته دشوارترین آن، انتقال پایتخت است. اما می‌بینیم که در ماموریتی که به آقای دکتر عارف سپرده شده است، مشخصا موضوع انتقال پایتخت مطرح شده است.

پزشکیان درباره آینده پایتخت هشدار داده، با وجود تصمیم‌گیری‌های کنونی چقدر این هشدار غیرقابل سکونت شدن تهران نزدیک است و به روزی می‌رسیم برای کم آبی، فرونشست و آلودگی‌های زیستی مجبور به تخلیه تهران شویم؟

انتقال پایتخت اصلاً مسأله ساده‌ای نیست. نه تنها تهران را با مجموعه‌ای از مشکلات لاینحل رها می‌کند، بلکه حتما مشکلات تازه‌ای در نقطه جدیدی از کشور خلق می‌کند که با مجموعه مختصات سیاسی و سرزمینی، احتمالاً لاینحل خواهد ماند. ما مجموعه‌ای از فرهنگ و شیوه‌های بوروکراتیک را با تمامی مختصات آن از نقطه‌ای به نقطه دیگری می‌بریم و منتقل می‌کنیم و آن را بازتولید می‌کنیم. به عبارتی مسایل را تکثیر می‌کنیم. ضمن اینکه باید توجه کنیم تهران تنها پایتختی در جهان نبوده و نیست که مشکلات ریشه‌ای و عمیق مواجه بوده است؛ باید دید دولت، کدام مسأله‌ی تهران را به عنوان اولویت تشخیص داده است، که راه‌حل آن را در انتقال پایتخت دیده است. اگر مساله فرونشست است، که حتما هست؛ یا اگر مسأله تأمین آب است، که حتما هست؛ یا اگر مساله آلودگی هواست که باز هم حتما هست؛ روشن است که راهش انتقال پایتخت نیست. تهران که برقرار می‌ماند ضمن اینکه تجربه جهانی نشان داده که در موارد انتقال پایتخت، پایتخت پیشین، کاهش جمعیت چندانی پیدا نمی‌کند. صرفاً آهنگ رشد تغییر اندکی می‌کند. اگر مسأله، ایمنی و زلزله است؛ شهر تهران و مردمان و ساختمان‌ها و تأسیساتش که برجا خواهند ماند.


بیشتر بخوانید:دو سوال از شهردار تهران در شورای شهر


انتقال پایتخت اصلاً مسأله ساده‌ای نیست، نه‌تنها تهران را با مجموعه‌ای از مشکلات لاینحل رها می‌کند، بلکه حتما مشکلات تازه‌ای در نقطه جدیدی از کشور خلق می‌کند

انتقال پایتخت به عنوان انتقال مرکز سیاسی و اداری چطور؟

روشن است که انتقال پایتخت معنایش انتقال مرکز اداری و سیاسی است. تهران بیش از دویست و سی سال است که پایتخت ایران است. در آغاز سلسله قاجاریه این شهر به پایتختی برگزیده شد و پس از سقوط این سلسله پادشاهی، در دوران حکومت پادشاهی پهلوی این شهر همچنان جایگاه پایتختی خود را حفظ کرد و با سقوط سلسله پادشاهی پهلوی و در نظام جمهوری اسلامی نیز، همچنان پایتخت ایران ماند. در ایران به طور معمول هر حکومت تازه، پایتخت را به شهر تازه‌ای منتقل می‌کرده است. در تاریخ ایران بیش از ۳۰ نقطه جغرافیایی مختلف به پایتختی انتخاب شده‌اند. اما تهران در تاریخ ایران از این زاویه متفاوت است و پایتختی خود را در سه نظام سیاسی و حکومتی حفظ کرده است و بنابرین مجموعه‌ای از زیرساخت‌ها در حوزه‌های مختلف طی این بیش از ۲۳۰ سال اخیر در تهران شکل گرفته است.

نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که موفقیت یا عدم موفقیت پروژه انتقال پایتخت، به مفهوم انتقال مرکز سیاسی و اداری، تا حد زیادی وابسته به اندازه دولت است. البته اندازه دولت در کنار ساختار تمرکزگرا یا غیرمتمرکز باید مورد تحلیل قرار بگیرد. به هر جهت، ذیل فاکتور اندازه دولت، موضوعاتی مثل تعداد دستگاه‌های اجرایی، گسترش ساختار و تشکیلات یا کارمندان دولت؛ موضوعاتی است که بالاخره نمی‌توان بی‌توجه به آن، مسأله انتقال مرکز اداری و سیاسی را مطرح کرد. در سال ۹۷ مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش مختصر و قابل تاملی منتشر کرد که به بررسی طرح انتقال وزارتخانه‌های دولت از تهران به استان‌های مستعد و دارای شرایط در یک دوره پنج ساله می‌پردازد. هدف این طرح، «پایان دادن به ترافیک و آلودگی هوا» و «رونق رشد و شکوفایی استان‌های دیگر» مطرح شده بود. این گزارش، کوتاه، اما دقیق است و در نتیجه گیری می‌گوید: هرچند ممکن است بررسی دقیق و علمی، فواید جابه‌جایی دستگاهی خاص به یک استان را بالاتر از هزینه‌های آن نشان دهد، اما طرح فوق بر اساس نکاتی – که در گزارش تفصیل آن امده است - مخصوصاً در شرایط بودجه‌ای و چالش‌های حال حاضر قابلیت اجرایی سازی ندارد.

پیش‌بینی شما از تلاش‌های این دولت برای انتقال پایتخت چیست؟

من به‌جای پیش‌بینی، ترجیح می‌دهم یک پیشنهاد مطرح کنم. شاید مناسب‌تر باشد، این ماموریت در سطح معاون اول به جای تمرکز بر طرح تحقق ناپذیر انتقال پایتخت، بر حل مسایل تهران متمرکز شود. چرا که مسایل تهران به عنوان یک کلانشهر که پایتخت کشور است، در مجموعه‌ای از تداخل‌ها و تعارضات نهادی، سیاستی و مدیریتی در سطح مختلف لاینحل مانده است و خوب است در سطح معاون اول، پیگیری این مسایل در دستور کار قرار گیرد.

منبع: خبر آنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های جک و لیفان شرکت کرمان موتور امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت قند و شکر امروز

قیمت روز روغن خوراکی + جدول

قیمت انواع خودرو‌های مزدا ۳، بسترن و کاپرا گروه بهمن امروز

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ لنوو + جدول

درآمد ۵۰ میلیادی دولت در هر ۲۴ ساعت از اتباع افغان

قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ پوستر ویژه استقلال برای سیدورف

عکس/ واکنش مهدی طارمی به اخبار اعدام تتلو

عکس/ مونیکا بلوچی ۳۶ ساله ۲۵ سال پیش

عکس/ نمایی بی نظیر از ظرف نقره ساسانی با نقش یک زن نوازنده

عکس/ پرسپولیسی‌ها به دیدار سیدمحمد خاتمی رفتند

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

ترامپ تحریم‌های سوریه را لغو کرد!

مهاجم سابق آژاکس گزینه سیدورف برای استقلال!

عکس/ذوق‌زدگی رونالدو برای اولین بازی ملی پسرش

سی‌ان‌ان: تغییر نام خلیج فارس از سوی ترامپ لغو شد

فرمانده کل سپاه: ۵۰ درصد هواپیما‌های آمریکا نمی‌توانند پرواز کنند

آکسیوس: انتظار می‌رود که فراد ترامپ و الجولانی دیدار کنند

غیبت دو بازیکن کلیدی استقلال مقابل سپاهان

ترامپ: مسیر رسیدن به آینده‌ای روشن‌تر را به ایران پیشنهاد خواهم داد

دیدار؛ نرم‌افزار CRM موفق در ایران

عکس/پست اینستاگرام سردار آزمون علیه حواشی اخیر

مذاکرات مثبت استقلال با سه ستاره

ماجرای بازداشت چند پرستار بعد از فرار یک زندانی

شرکت سلنا گومز در آستانه سقوط قرار گرفت

اوکراین به دنبال مذاکره مستقیم با پوتین

فرار یک زندانی از بیمارستان شهید مدنی کرج

آمریکا شبکه فروش نفت ایران را هدف گرفت

مراقب پیامک قطع شدن یارانه باشید

میوه تابستانه محبوب کیلویی یک میلیون تومان شد!

رکورد دمای تهران در ۵۰ سال اخیر شکست

ماجرای کمبود تخت ICU در این شهر خبرساز شد

از رقابت تا نوآوری؛ اگریگیتورها چه تغییری در بیمه رقم می‌زنند؟

فیلم/ازدواج تتلو در زندان

تصاویر خاص و دیدنی از بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب

عکس/ چهره دیده نشده از شهید چمران ۶۴ سال پیش در آمریکا و دوران تحصیل

عکس/ چهره متفاوت فاطمه پهلوی ۶۹ سال پیش در روز زایمان

فیلم/ ادعای عموی امیر تتلو درباره ازدواج این خواننده در زندان

محل برگزاری فینال جام حذفی مشخص شد

عکس/ تیپ تینیجر‌ای سحر دولتشاهی در خیابان‌های تهران با کتانی برند

خودرو امام جمعه بوکان دچار حادثه شد

فیلم/ پشت صحنه دیدنی سکانس خواستگاری رحمت از فهیمه

عکس/ زیبایی خاص آیشواریا رای در ۳۰ سالگی

عکس/ استایل خاص و اروپایی محمدرضا پهلوی و ثریا ۶۸ سال پیش در سوئیس

عکس/ تیپ و چهره خاص بروسلی ۵۱ سال پیش با عینک عجیب

فیلم/ تهران در باتلاق پلاستیک

فیلم/ گفتگوی سه نفره ترامپ و محمد بن سلمان با ثروتمندان جهان

عکسی تکان دهنده از راهروی نمایشگاه کتاب تهران

نمایشگاه کتاب در مصلی چگونه گذشت؟

فروش خودروی دست دوم در کمتر از ۳ روز

فیلم/ احوال پرسی ترامپ با مقامات عربستان سعودی

رونمایی از کتاب «رنجانه‌های غزه» تا نشست فرهنگی اعضای بریکس در هفتمین روز نمایشگاه کتاب تهران

فیلم/ استقبال بن‌سلمان از ترامپ در قصر الیمامه

کنگره حزب اتحاد در سالن اجلاس سران

عکس/ حکم پرونده تتلو نقض شد

موضع تازه آمریکا درباره مذاکره با ایران

جزئیات آتش‌سوزی گسترده در آمریکا؛ رفت و آمد مختل شد

در خرید تبلت به چه نکاتی باید توجه کرد؟

عکسی نوستالژی از هدیه تهرانی و آتیلا پسیانی در یک جلسه

گزارش بورس امروز سه شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴

عکس/ قابی دیده نشده از سرلشکر نامجوی ۴۴ سال پیش در کنار رئیس جمهور کره شمالی

قیمت روغن خوراکی امروز + جدول