پلن B ایران، روسیه و چین علیه ترامپ/ ورود ایران به شبکه اوراسیا با حمایت بلوک شرق

خروج آمریکا از توافق هسته ای و ستیزه جویی این کشور در مواجهه با مسائل جهانی، مسکو، پکن و کشورهای دیگر را بر آن داشته تا روابط خود را با ایران گسترش دهند.

اقتصاد 24 - برزو دراگاهی، تحلیلگر خاورمیانه روزنامه انگلیسی ایندیپندنت، در مقاله ای نوشت: "دولت ترامپ با اعمال دوباره تحریم ها و ایجاد محدودیت در روابط اروپا با ایران، تصور می کرد که می تواند ایران را مجبور کند تا مجدداً سر میز مذاکره بنشیند و «معامله بهتری» صورت بگیرد، یا حداقل فرصتی شود تا مقامات کنار هم عکسی بگیرند و تاثیر خوشایندی بر انتخابات سال 2020 بگذارد."

وی در ادامه نوشت: "اما حمایت پایدار دیپلماتیک روسیه و احتمالا سرمایه گذاری های چین در بخش انرژی و صنعت، به ایران اطمینان می دهد که می تواند ترامپ را پشت سر بگذارد، حتی اگر در انتخابات 2020 نیز دوباره پیروز شود."

دراگاهی در مقاله خود از ورود ایران به شبکه اوراسیا تحت رهبری چین و روسیه به عنوان راه حل دوم نام برد و این در حالی است که "هر دو کشور چین و روسیه در رقابت با آمریکا هستند". البته روسیه در مخالفت با تندروهای واشنگتن صراحت بیشتری دارد و پس از اعلام تحریم های دوباره علیه بانک مرکزی ایران، وزیر امور خارجه این کشور اظهار داشت که کشورش آنها را نادیده خواهد گرفت.

زمیر کابلوف، یک مقام وزارت امور خارجه روسیه، به خبرنگار ریو نووستی، گفت: "این اقدام ها تاثیری بر رویکرد ما نسبت به ایران نخواهد داشت. ما همانطور که برنامه ریزی شده است همکاری خود را با ایران در حوزه بانکی ادامه خواهیم داد."

اسفندیار بتمنقلیج، متخصص اقتصاد ایران، نیز در این باره به ایندیپندنت گفت: "روسیه، مساله ایران را یک مطالعه موردی برای کاهش اثرات تحریم ها می داند و به همین دلیل با ایران درباره سازوکارهایی مانند سیستم های جدید پیام رسانی بانکی مشغول گفتگو است تا هر چه بهتر اقتصاد خود را از تأثیر تحریم های آمریکا حفظ کنند."

به علاوه، شواهد اندکی وجود دارد که چین سرمایه گذاری های حائز اهمیت خود را در ایران افزایش می دهد که البته برای پکن رقم چندان زیادی نیست، اما اقدامات اخیر واشنگتن علیه ایران، اهمیت تهران را برای پکن افزایش داده است.

بتمنقلیج ادامه داد: "ترجیح بازارهای دیگر به ایران برای شرکت های چینی از نظر اقتصادی کاری آسان است، اما برای دولت چین از نظر سیاسی سخت است که در مقابل تحریم های آمریکا تسلیم شود."

ایران ممکن است روی همکاری با چین و روسیه از طریق کانال های مختلف حساب کند اما اگر اروپا با ایران همکاری کند، باید کانال بازتری ایجاد شود.

به گزارش فوربز، ستون اصلی توافق نامه جدید ایران و چین، این است که چین برای توسعه بخش های نفت، گاز و پتروشیمی 280 میلیارد دلار و برای ارتقاء زیر ساخت های حمل و نقل و زیرساخت های ایران 120 میلیارد دلار دیگر سرمایه گذاری خواهد کرد.

علاوه بر این، ترکیه نیز به رهبری اردوغان با چشم انداز اوراسیایی از ایران حمایت می کند. با وجود اینکه دیپلمات های غربی ادعا می کنند که شرکت های بزرگ ترکیه اکثراً از ترس خشم دولت ترامپ، از ایجاد روابط تجاری با تهران خودداری می کنند، اما آنها همچنین اقرار می کنند که ایران در ابداع سازوکارهای مالی جدید در کشورهایی مانند ترکیه یا عراق برای فرار از تحریم های آمریکا متخصص شده است.

وجه مشترک میان ایران، روسیه، ترکیه و چین مواجهه با فشارهای آمریکا است، به همین دلیل آنها به دنبال ایجاد زمینه های مشترک برای ارتقای روابط هستند. مادامی که رویکرد یکجانبه آمریکا، ایران را تهدید می کند، روسیه، چین و کشورهای دیگر نیز این خطر را در خود احساس خواهند کرد.

در این میان، تبریز که سایت‌های مهم نفتی و گاز را در خود جای داده است نقطه شروع خط لوله انتقال گاز تبریز ـ آنکارا و نقطه محوری جاده 2300 کیلومتری جدید ابریشم است که ارومچی (پایتخت منطقه سین کیانگ) را به تهران، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان متصل می کند و سپس از طریق ترکیه وارد اروپا می شود. طرح این خط لوله نیاز به همکاری روسیه نیز دارد که حیاط خلوت کشورهای پساشوروی است.

مترجم: فرزانه اسکندریان