رشد اقتصاد جهانی در چالش «تصمیمات احمقانه»/ سیاستگذاران با آتش بازی میکنند
تحلیلگر ارشد روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز، در مقالهای با اشاره به لزوم اقدام هوشمندانه در پاسخ به بسیاری از چالشهای امروز، نوشت: "آنچه که بیش از هر چیزی اقتصاد جهان را بیمار کرده است، نتیجه تصمیمات احمقانه است."
اقتصاد 24 ـ مارتین ولف در مقاله خود آورده است: همانطور که کریستالینا جورجیوا، مدیر عامل جدید صندوق بینالمللی پول، در نشست سالانه این هفته در واشنگتندیسی اظهار داشت: "انتظار میرود در سال 2019 تقریبا 90 درصد از جهان رشد آهستهتری را تجربه کنند. این در حالی است که سرعت رشد اقتصاد جهانی به طور همزمان کاهش یافته است."
اما چه عاملی باعث تشدید روند کاهشی، به ویژه در صنعت و تجارت، شده است؟ به گزارش گروه تحقیقاتی برکینگز، به نظر می رسد دلیل عمده این روند افزایشی عدم اطمینان در نتیجه "تنش تجاری، بی ثباتی سیاسی، خطرات سیاست جغرافیایی و نگرانی نسبت به کارآیی محدود محرکهای پولی" است. گاوین دیویس، مدیر پیشین گلدمن ساکز و شبکه بیبیسی، نیز معتقد است این عوامل باعث "تشدید" بیاعتمادی شده است.
به علاوه، صندوق بینالمللی پول در آخرین گزارش چشمانداز اقتصادی جهانی، رشد تولید جهان را در سال جاری میلادی تنها 3 درصد پیش بینی میکند، این رقم در مقایسه با سال 2018 تا 3.6 درصد کاهش خواهد داشت. در کشورهای پردرآمد، پیشبینی رشد کلی 1.7 درصد است که نسبت به سال گذشته 2.3 درصد کاهش دارد. این آمار در اقتصادهای نوظهور از 4.5 درصد، به 3.9 درصد در سال جاری رسیده است. رشد حجم تجارت جهانی در سال جاری تنها 1.1 درصد پیشبینی شده است که نسبت به نرخ 3.6 درصد سال گذشته روند نزولی به خود گرفته است. این روند حداقل در تجارت برخلاف اهداف جهانیسازی بوده است."
ولف در مقاله خود با اشاره به وضعیت موجود اقتصاد جهانی نوشت: "ممکن است درگیریهای تجاری بین آمریکا و شرکای تجاری اصلیاش وخیم تر شود. در این صورت، زنجیرههای عرضه یکپارچه، مخصوصا در محصولات فناوری پیشرفته، میتواند تا حد زیادی مختل شود. برگزیت ممکن است ایجاد هرج و مرج کند. خطرات ژئوپلیتیکی نیز به ویژه در خاورمیانه و همچنین آسیا تشدید شده و روابط آمریکا و چین نیز بدتر شده است. شکنندگی مالی به شکل قابل توجهی افزایش یافته است، که مشخصا در بدهی بالای شرکتهای غیر مالی مشهود است. تهدید حملات سایبری نیز همانند تروریسم همچنان به قوت باقی است. ما حتی در مقابله با تغییرات آب و هوایی نیز موق نشدیم."
او همچنین بر دکترین ریاست جمهوری باراک اوباما تاکید کرد که بر اجتناب از انجام اقدام "احمقانه" متمرکز بود و این سیاست برآمده از تجربه جنگ عراق بود. ولف ادامه داد: "حقیقت ناگوار اینجاست که بیشترین چیزی که اقتصاد جهانی را تهدید می کند تصمیمات «احمقانه» است. سیاست تجاری دونالد ترامپ در پی دستیابی به هدف احمقانه تعادل دو جانبه، زیرساختهای سیستم تجاری پساجنگ را تخریب کرده است و از این طریق عدم اطمینان زیادی ایجاد میکند. ایده برگزیت نیز احمقانه است: زیرا همکاریهای مفید با کشورهای همسایه و شرکای بریتانیا را از بین میبرد. اصطکاک بین ژاپن و کره جنوبی نیز احمقانه است زیرا هر دو کشور را تضعیف می کند و منطقه بیش از پیش تحت کنترل چین قرار میگیرد."
تحلیلگر ارشد فایننشال تاتیمز نوشت: "ما همه با آتش بازی میکنیم. بدتر اینکه، در ساختمانی زندگی میکنیم که هر لحظه امکان آتشسوزی دارد. همانطور که لارنس سامرز میگوید، خطر پیش رو چندان به کندی اقتصاد جهان مربوط نمیشود، موضوع اصلی دشواری در انجام اقدام متقابل است."
ولف با اشاره به کمبود مجموع تقاضای جهانی نوشت: "همانطور که پیش از بحران مالی 2007 – 2008 نوشتیم، این روند میتواند سیاستهای احمقانه محافظهگرانه و پوپولیستی و ریاضت اقتصادی را تحریک کند. ما هم اکنون در شرایط شکننده همراه با کندی آرام اقتصاد جهان روبرو هستیم و احمقانه است که نمیخواهیم کاهش بیشتر رشد اقتصادی را در نظر بگیریم."
همانطور که خانم جورجیوا استدلال میکند، جهان به "تعهد جدید برای همکاریهای بینالمللی" احتیاج دارد. کمیته تحقیقاتی برتون وودز نیز در جلسه هفته گذشته بر همین موضوع تاکید داشت. شاید اکنون این موضوع بلندپروازانه به نظر برسد، اما حداقل کمک می کند تا جلوی اقدامات احمقانه گرفته شود.