تاریخ انتشار: ۱۳:۱۵ - ۲۰ دی ۱۳۹۸
در گفتگو با اقتصاد ۲۴ بررسی شد:

صندوق‌های بازنشستگی روی مین / بحرانی که نظام سیاسی را در آینده به چالش می‌کشد

چند سالی است که صحبت از چالش در صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی می‌شود. مشکلات این صندوق‌ها در صورت تداوم می‌تواند به یک بحران تمام عیار برای کل کشور تبدیل شود، بحرانی که با وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصاد کلان و عدم اصلاح ساختار در صندوق‌ها می‌تواند اقتصاد را تا مرز ورشستگی پیش ببرد، اتفاقی که در کشوری مانند یونان نیز رخ داد.
صندوق‌های بازنشستگی
 
اقتصاد۲۴- بحران صندوق‌های بازنشستگی یکی از چالش‌های مهم آینده اقتصاد ایران است، اما چرا این صندوق‌ها یک ابر چالش برای آینده کشور به حساب می‌آیند؟ بحرانی که گویی این صندوق‌ها را روی یک مین خطرناک قرار داده که هر آن بیم منفجر شدن آن وجود دارد.
 
مطابق لایحه بودجه ۹۹، بخش مصارف عمومی از هزینه‌های جاری که محل پرداخت حقوق و دستمزد است ۳۶۷ هزار میلیارد تومان است. سهم هزینه‌های جاری از رقم ۴۸۴ هزار میلیاردی بودجه سال آینده نشان می‌دهد که حدود ۸۰ درصد بودجه جاری صرف پرداخت حقوق شاغلان و بازنشستگان می‌شود.
 
این رقم در مقایسه با سهم ۷۰ درصدی هزینه جاری از بودجه عمومی نشان می‌دهد که دولت کماکان بر افزایش پرداخت‌ها به شاغلان و بازنشستگان اصرار می‌ورزد بی‌آنکه برنامه‌ای برای اصلاح صندوق‌های تامین اجتماعی و بازنشستگی در نظر گرفته باشد.
 
از سوی دیگر موضوعی که در حال حاضر کشور با آن درگیر است در خیلی از کشور‌های دیگر نیز رخ داده و مهمترین دلیل این مسئله هم اینکه هرم سنی کشور رو به پیر شدن است و به یک معنا نسبت شاغلان به بازنشسته‌ها در صندوق‌ها به شدت کاهش پیدا کرده است. این معضل زمانی بیشتر رخ‌نمایی خواهد کرد که دهه شصتی‌ها که امروز با چالش بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند طی سال‌های آینده با معضل بازنشستگی نیز مواجه خواهند شد.
 
اما مشکلات اساسی صندوق‌های بازنشستگی از کجا ناشی می‌شود؟ صندوق‌های بازنشستگی معمولاً حق بیمه دریافتی از کارگر، کارفرما و دولت را صرف سرمایه‌گذاری می‌کنند تا با سود آن، حقوق بازنشستگان را بپردازند. در بزرگ‌ترین صندوق بازنشستگی ایران، یعنی سازمان تأمین اجتماعی، این وظیفه به عهده شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی معروف به شستا است، شرکتی که در سال‌های اخیر بار‌ها عامل ایجاد جنجال‌های سیاسی شده و با وجود در اختیار داشتن بخش بزرگی از اقتصاد ایران، تنها توانسته ۳ تا ۴ درصد هزینه‌های سازمان تأمین اجتماعی را پرداخت کند؛ آن هم با توسل به وام گرفتن.
 
علی سرزعیم، پژوهشگر اقتصادی در این باره گفته بود: «مهم‌ترین مساله امروز، اصلاحات نظام بازنشستگی است که باید مراقب آن باشیم. ما اگر طی ۱۰ سال آینده کاری نکنیم، نظام بازنشستگی با بحران جدی مواجه خواهد شد، اما اگر اصلاحات را انجام دهیم، نسل بعد می‌تواند نجات پیدا کند؛ کما این‌که اقتصاد ایران نیز می‌تواند نجات پیدا کند.»

عدم تعادل ورودی و خروجی صندوق‌ها

بررسی‌ها نشان می‌دهد که دولت برای تامین پرداختی‌های شاغلان و بازنشستگان به منابع صندوق‌های بازنشستگی و سازمان تامین اجتماعی دست‌درازی می‌کند. بر همین اساس می‌توان اعلام کرد که برهم خوردن تعادل ورودی‌ها و خروجی‌های صندوق‌های بازنشستگی، یکی از معضلات اساسی آن‌ها در طول این سال‌ها بوده است به طوری که وزنه چنین عدم تعادلی به سمت جریان خروجی این صندوق‌ها سنگینی می‌کند.
 
عباس اورنگ کارشناس رفاه و تامین اجتماعی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ می‌گوید: صندوق‌های بازنشستگی معادله ساده‌ای دارند. صندوق بازنشستگی، محلی برای پرداخت مزایای بازنشستگی است. این صندوق‌ها یک ورودی و یک خروجی دارند، زمانی که توازن بین ورودی و خروجی به هم بخورد بحران ایجاد می‌شود.
 
وی می‌افزاید: برای عبور از این بحران یا باید مدیریت ورودی و یا مدیریت خروجی داشته باشیم. زمانی که تعهدات جدید برای این صندوق‌ها در نظر گرفته می‌شود باید به منابع صندوق یعنی آنچه موجود است و آنچه باید باشد توجه کرد؛ بنابراین نخستین شرط این است که اگر قرار باشد بار اضافه بر صندوق‌ها گذاشته شود باید منابع ورودی آن به تناسب مشخص شود.
 
اورنگ تصریح می‌کند: از سوی دیگر اگر قرار است قوانینی اصلاح شود باید توازن ورود منابع به صندوق‌ها را به خطر نیندازد. این‌ها راهکار‌های سیاستی است که باید اعمال شود.

بحرانی که می‌تواند نظام سیاسی را به چالش بکشد

این کارشناس رفاه و تامین اجتماعی همچنین می‌گوید: سوال این است که آیا در شرایط موجود می‌توان منابع ورودی خود به صندوق‌ها را افزایش دهیم؟ با توجه به شرایط کلان اقتصادی پاسخ منفی است. در شرایط فعلی اقتصادی صندوق‌ها توان افزایش منابع از طریق افزایش سهم حق بیمه‌ها را ندارند؛ بنابراین در این شرایط باید مراقبت کنیم که سیاست‌های اتخاذ شده به گونه‌ای باشد تا منابع و داراریی‌های صندوق به مخاطره نیفتد و تا حد امکان از افزایش هزینه‌های صندوق جلوگیری شود در غیر این صورت بحران صندوق‌ها تشدید خواهد شد.
 
اورنگ تاکید می‌کند: بحران صندوق‌های بازنشستگی بی واسطه به شرایط کلان جامعه سرایت می‌کند و در کوتاه مدت می‌تواند نظام کلان سیاسی را به چالش بکشد.

صندوق‌ها ناگزیر به بنگاه داری هستند

اورنگ در پاسخ به این سوال که خروج از بنگاه داری کمکی به صندوق‌های بازنشستگی می‌کند یا خیر می‌گوید: در شرایط فعلی بنگاه داری برای صندوق‌های بازنشستگی اجتناب ناپذیر است چرا که اگر این صندوق‌ها از دارایی‌های خود حفاظت نکنند، جایگزین بهتری برای سودآوری این بنگاه‌ها وجود ندارد.
 
وی می‌افزاید: این استدلال صندوق هاست که اگر بنگاه داری نکنند باید منابع خود را به بورس و سایر بازار‌ها واگذار کنند، اما بازار سرمایه فضای امنی وجود ندارد. در واقع تا امنیت قابل اعتمادی در بازار سرمایه و سایر بازار‌های پولی و مالی برقرار نباشد صندوق‌ها نمی‌توانند دارایی‌های خود را به آن‌ها واگذار کنند.
 
این کارشناس رفاه و تامین اجتماعی در پایان یادآور می‌شود: به نظر می‌رسد در کوتاه مدت اگر بخواهیم بهانه بنگاه داری را هم به صندوق‌ها بگیریم همین وضعیت فعلی هم به مخاطره بیشتری می‌افتد.
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

اینفوگرافی/ رئیس‌جمهور‌های ایران متولد کدام استان‌های کشور بودند؟

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

قیمت ماهی امروز + جدول

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های مدیران خودرو امروز

قیمت خودرو‌های پارس خودرو امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

خبر مهم در خصوص اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان

قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۳ تیر ۱۴۰۳ + جدول

نتایج آخرین نظرسنجی انتخابات ریاست جمهوری + نمودار

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز شنبه ۲ تیر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ استقبال مردم گرگان از ظریف

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۲ تیر ۱۴۰۳ + جدول

عکس قدیمی از دورهمی احمدی نژاد با دوستانش در خوابگاه

پزشکیان وارد فرودگاه اهواز شد + فیلم

قیمت خودرو‌های سایپا امروز شنبه ۲ تیر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ قمی ها به ستاد انتخاباتی پزشکیان رحم نکردند!

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/تیپ متفاوت قاضی‌زاده در یک بنر

فیلم/اختلال گروه‌های فشار در سخنرانی ظریف در بابل

در چه صورت پزشکیان رئیس جمهور می‌شود؟

عکس/زبان بدن قالیباف، جلیلی و مسعود پزشکیان چه می‌گویند؟

عکس زیبای مسعود پزشکیان در کنار دخترش

سابقه سازی برای جلیلی در پی افزایش انتقادات از عدم سابقه اجرایی او

کنایه آذری جهرمی به زاکانی

عکس/واکنش سخنگوی وزارت بهداشت دولت روحانی به اظهارات قاضی‌زاده هاشمی

آقای خاتمی با جدیت از پزشکیان حمایت می کند

فیلم/چرا نمی‌شود از کارنامه دولت سیزهم انتقاد کرد؟

اقدام همسر بیرانوند که پرسپولیسی‌ها را خوشحال می‌کند

معرفی چند فیلم جنگی و حماسی از سینمای ایران

عکس / موج رشد آرا ادامه دارد؛ پزشکیان صدر نشین شد

تخلف آشکار صدا و سیما؛ پخش سخنرانی جلیلی در تبریز به صورت مستقیم

خاطره ناگفته از روز‌های رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی

محسن رنانی: برای ایران بی‌پرستار که «حسرت یک زندگی معمولی» بر دلش مانده است، در این انتخابات شرکت خواهم کرد

عکس/هادی خامنه‌ای در انتخابات به چه کسی رأی می‌دهد؟

پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۴ تیر ۱۴۰۳

پیش بینی قیمت دلار فردا دوشنبه ۴ تیر ۱۴۰۳

واکنش جبهه پایداری به نقل قول ظریف از سردار سلیمانی درباره سعید جلیلی

شایعه تعیین‌کننده که سرنوشت انتخابات را تغییر می‌دهد

عکس/یادگارِ رفسنجانی با شال سبز در ستاد پزشکیان حاضر شد

حل مشکلات توسط هنر از نظر قالیباف: یک وانت قدیمی دیدم که درب عقب و چراغ نداشت، اما راننده با لنگ برای خودش کمربند درست کرده؛ این قدرت فرهنگ و هنر است

توافق پرسپولیس با امیری برای تمدید قرارداد

هراز باز شد

فیلم/سومین سیگنال زاکانی برای انصراف

فیلم/اظهارات جدید پزشکیان درباره حجاب

برای رضا ایران‌منش دعا کنید

شرکت‌های برتر از نظر تولید تنقلات و خوراکی‌ها در جهان کدام‌اند؟

بازگشت بهرام رادان به تئاتر پس از ۷ سال

عاشقانه‌های محسن یگانه و دخترش در کنسرت تهران +عکس

معمای برگزاری یک کنسرت جنجالی در تخت جمشید

عکس/ ژست های عاشقانه آناهیتا همتی در کنار همسرش

طعنه تند جلیلی به قالیباف درباره اجرای پروژه عمرانی

عکس/ شباهت جالب زاکانی به محسن رضایی

اعلام نرخ تورم خرداد۱۴۰۳+ جدول

قتل وحشتناک یک زوج بخاطر شارژ ساختمان!

شاه مهره پرسپولیس همه را شوکه کرد!

جزئیات مناظره چهارم نامزد‌های انتخابات ریاست‌جمهوری

محل دقیق شماره شاسی خودرو کجاست؟

شرط جدید بانک مرکزی برای صدور دسته چک

آغاز فروش ۳۱ خودروی وارداتی در سامانه یکپارچه

طرفداران احمدی نژاد به جلیلی رای می‌دهند یا قالیباف؟

فیلم/تعجب پزشکیان از تایید صلاحیت خودش

فیلم/پورمحمدی: حتی اگر مرده‌شور شوم حتما مرده‌شور خوبی خواهم شد

مجلس اقدام کانادا علیه سپاه را محکوم کرد

مدافع پرسپولیس ۹ زندانی را آزاد کرد +‌عکس

فیلم/پزشکیان: برای کاسبان تحریم مهم است که ما در تحریم بمانیم

عکس/ الهه منصوریان به سیم آخر زد

فیلم/ حمله تند ظریف به جلیلی: چه میخواهید از جان مردم