صالحی: ساخت رآکتور اراک را ادامه ندهند خودمان پیش می‌بریم

اقتصاد24 - علی اکبر صالحی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: اکنون بنا به توصیه رهبر معظم انقلاب اسلامی آمادگی لازم را برای ۱۹۰ هزار سو انجام داده‌ایم که ساخت سالن پیشرفته مونتاژ سانتریفیوژهای جدید و تجهیز این سالن از جمله آن‌هاست.

وی با بیان این‌که «اکنون می‌توانیم در این سالن سانتریفیوژهای آی. آر .۴ و آی. آر .۶ را مونتاژ کنیم» افزود: ظرفیت اسمی این سالن ۵۰ تا ۶۰ سانتریفیوژ است.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به این‌که «۱۵ هزار مهندس در صنعت هسته‌ای کشورمان مشغول به کارند» گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی توجه ویژه ای به صنعت هسته‌ای دارند و این صنعت میعادگاه بسیاری از صنایع در استاندارد بسیار بالاست.

وی افزود: مقام معظم رهبری از نظر تأمین انرژی برای نسل‌های آینده و عنصر اقتدار جمهوری اسلامی ایران به این صنعت نگاه می‌کنند.

صالحی با بیان این‌که «استفاده از سوخت‌های فسیلی برای تولید برق، سالانه در پیک مصرف ۳۵۰ میلیون تن گاز آلاینده را تولید می‌کند» گفت: اگر ۳۵ هزار مگاوات مصرف میانگین برق کشور از صنعت هسته‌ای تولید می‌شد میزان گازهای آلاینده ۲۷۰ میلیون تن کاهش می‌یافت.

بر اساس گزارش خبرگزاری صدا و سیما، رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان این‌که «صنعت هسته‌ای برای کشورمان اقتدار ایجاد کرده است» افزود: اکنون در چارچوب برجام برخی محدودیت‌ها را داریم. در موضوع اکتشاف، استخراج، طراحی رآکتور و سانتریفیوژها، آب سنگین و استفاده از صنعت هسته‌ای در صنایع از آستانه‌ها عبور کرده‌ایم.

وی افزود: زمانی ۱۷ سال طول کشید که یک زنجیره سانتریفیوژ را ایجاد کنیم اما اکنون خودمان با استفاده از علوم مختلف، سانتریفیوژها را طراحی می‌کنیم: بزرگترین دستاورد صنعتی کشور این است که علم هسته‌ای را به گونه‌ای در دست داریم که خودمان بخش‌های گوناگون آن را طراحی می‌کنیم.

صالحی افزود: در چارچوب برجام معادن کشور شبانه روز فعالند و کارخانه اردکان یزد نیز به مرحله صنعتی رسید. بر اساس برجام فقط اورانیومی که به اصفهان منتقل می‌شود باید پلمپ شده باشد.

وی با بیان این‌که «تحقیقات و توسعه در زمینه‌های گوناگون از جمله شیرهای خلأ و سانتریفیوژها انجام می‌شود» افزود: اکنون سانتریفیوژهای آی. آر .۴ و آی. آر .۲ ام را تولید انبوه و روی آی. ار .۶ و آی. آر .۷ آزمایش می‌کنیم.
وی گفت: در چارچوب برجام فقط می‌توانیم یک سانتریفیوژ آی. آر .۷ را آزمایش مکانیکی کنیم و ۲۰ سانتریفیوژ آی. آر .۶ را کنار یکدیگر بگذاریم.

وی افزود: در چارچوب برجام هر سانتریفیوژ آی. آر .۱ در ۱۰ سال باید برای غنی سازی استفاده کنیم و پس از پایان ۱۰ سال می‌توانیم انواع دیگر سانتریفیوژها را به کار گیریم. اکنون با ۵ هزار و ۶۰ سانتریفیوژ آی. آر .۱ غنی سازی را انجام می‌دهیم و محدودیت‌ها در برجام اثری روی کار ما ندارد. محدودیت‌ها در برجام فرصتی برای ما ایجاد کرد که سانتریفیوژهای مدرن را آزمایش و آماده تولید انبوه کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: آزمایش سانتریفیوژ آی. آر .۸ را دو سال پیش از برجام آغاز کردیم و دو سال دیگر نیز برای تکمیل آزمایش‌های این سانتریفیوژ نیاز است. در چارچوب برجام اجازه داریم سه سانتریفیوژ آی. آر .۸ بسازیم اما هنوز پنج شش ماه از آزمایش‌های ماشین اول باقی مانده است. زمانی که سانتریفیوژ آی. آر .۱ را ساختیم ۴۰ درصد آنها در کار متلاشی می‌شد اما اکنون این درصد به زیر یک رسیده است.

وی با بیان این‌که «از اورانیوم ۲۰ درصد غنی سازی شده برای رآکتور تهران و ساخت دارو استفاده می‌کنیم» افزود: زمانی که سوخت خریداری شده از آرژانتین رو به اتمام رفت به آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کردیم که سوخت ۲۰ درصد نیروگاه تهران در حال اتمام و نیاز به خرید مجدد این سوخت است اما آمریکا و روسیه شرایطی را برای کشورمان تعیین کردند که حاکمیت ملی ما زیر سوال می‌رفت بنابراین تصمیم گرفتیم خودمان این سوخت را تولید کنیم. نفع تحریم برای ما این بود که اورانیوم ۲۰ درصدی را خودمان و در کمتر از ۲ سال ساختیم. در زمان ساخت مذاکره نیز می‌کردیم اما می‌دانستیم مذاکرات به نتیجه‌ای نمی‌رسد و در حیرت غربی‌ها اعلام کردیم سوخت ۲۰ درصد را ساخته‌ایم.

وی درباره تولید رادیو ایزوتوپ‌های پایدار در فوردو نیز گفت: مراحل نخست و آزمایش‌ها با همکاری روس‌ها انجام شده است اما ساخت دستگاه غنی سازی عناصر غیر از اورانیوم با سانتریفیوژهای غنی سازی این عنصر متفاوت و کار سختی است. در نمونه آزمایشگاهی، جداسازی‌ها انجام شده است و با روس‌ها به مرحله نرم افزاری وارد شده‌ایم] تلاش می‌کنیم در دو سال آینده ایزوتوپ‌های پایدار را تولید و حتی صادر کنیم.

صالحی درباره روند ساخت رآکتور اراک نیز گفت: کارگروه فنی متشکل از متخصصان ایرانی، چینی و آمریکایی برای بازطراحی جدید این رآکتور بر اساس پیشرفته‌ترین فناوری‌های روز دنیا ایجاد شد البته طراحی این رآکتور با ایران است و ۹۰۰ نیروی متخصص ما برای بازطراحی آن کار می‌کنند. در مراحل مفهومی و پایه کار این رآکتور تمام شده و کارگروه، آن را تأیید کرده است اما در مرحله تفصیلی در نیمه راه هستیم و با فشارهای رئیس جمهور آمریکا کار کند شده است. به آنان اعلام می‌کنیم اگر ادامه ندهند خودمان کار را پیش می بریم و انتخاب‌های گوناگونی در این زمینه داریم و خود را برای بدترین شرایط آماده کرده‌ایم.

وی افزود: در مذاکرات برجام طرف مقابل فکر می‌کرد ما را در ساخت سانتریفیوژها در بن بست قرار می‌دهد اما این طور نیست پیش از برجام ۱۹ هزار سانتریفیوژ آی. آر .۱ نصب کرده بودیم که ۹ هزار سانتریفیوژ غنی سازی می‌کرد و ۱۰ هزار ماشین کار نمی‌کرد هزار سانتریفیوژ آی. آر .۲ ام نیز نصب کرده بودیم که آنها نیز کار نمی‌کرد. در چارچوب برجام تعداد سانتریفیوژی که قرار بود جمع آوری شود به صورت بسیار دقیق جمع کردیم. طرف مقابل فکر می‌کرد سانتریفیوژهای آی. آر .۱ ما که با آنها غنی سازی می‌کنیم به ۱۰ سال نمی رسند زیرا ۴۰ درصد آنها متلاشی می‌شد اما اکنون که این درصد به زیر ۱ رسیده است ۱۴ هزار سانتریفیوژ آی. آر .۱ در انبار داریم و دیگر نیازی به ساخت این ماشین وجود ندارد.

وی گفت: تاکنون پس از برجام ۱۳ گزارش مثبت آژانس بین المللی انرژی اتمی از فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان منتشر کرده که بار سنگینی بر سازمان انرژی اتمی است و ما به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل کردیم. از زمانی که ترامپ اعلام کرد با برجام مخالف است دولت آمریکا در شرایط سختی قرار دارد و می‌خواهد جمهوری اسلامی ایران را با فشارهایی که از طرف رژیم صهیونیستی وارد می‌شود وادار به خروج از برجام کند. همکاری هسته‌ای با اروپا خوب است و فعلاً با اروپایی‌ها همکاری هسته‌ای مان پیش می‌رود مرکز نظام ایمنی هسته‌ای، تجهیزات جدیدی به ما می‌دهد و کلاس‌های آموزشی خوبی در این زمینه داریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان این‌که «آمریکا بزرگترین تأمین کننده بودجه آژانس بین المللی انرژی اتمی است» گفت: در بحث راستی آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان نیز سهم آمریکا در تأمین بودجه این کار بالاست. ماده اولیه اورانیوم ماده راهبردی است و نمی‌توان آن را به آسانی در بازار بین المللی تهیه کرد. اگر کشوری می‌خواهد صنعت هسته‌ای داشته باشد باید از ذخایر کافی اورانیوم یا کیک زرد خود اطمینان داشته باشد نیروگاه بوشهر «۱» سالانه ۲۵۰ تا ۲۷۰ تن اورانیوم مصرف می‌کند و حدود هزار تن مجموع کیک زرد کشور فقط برای مصرف ۳ سال این نیروگاه است. از معدن گچین بندر عباس سالانه حدود ۱۰ تن اورانیوم استخراج می‌کردیم و پس از حدود ۱۰۰ تن استحصال اورانیوم، آن معدن بسته شد. کارخانه بندر عباس نیز در حد آزمایشگاهی بود و از فناوری‌های قدیمی استفاده می‌کردیم.

وی گفت: کارخانه اردکان نخستین کارخانه پس از پایلوت بندر عباس است که با فناوری‌های مدرن راه اندازی و بخش قابل توجهی از تجهیزات آن در کشورمان ساخته شده است این کارخانه در سال، ۸۴ هزار تن سنگ اورانیوم را به کیک زرد تبدیل می‌کند در دو سه سال اخیر این کارخانه بهسازی شده است و در یک سال و نیم اخیر به صورت آزمایشی حدود ۴۰ تن کیک زرد تولید کرد. میزان تولید این کارخانه از این پس به بودجه‌ای بستگی دارد که به آن اختصاص می‌یابد.

وی با بیان این‌که «حدود ۲۰ درصد کشور پیش از انقلاب اسلامی اکتشاف هوایی برای معادن اورانیوم شده بود» گفت: پس از انقلاب و از سال ۸۸ به بعد با توصیه مقام معظم رهبری دوباره اکتشاف هوایی راه اندازی کردیم و تاکنون ۸۰ درصد وسعت خاک ایران اکتشاف هوایی شده است. اکنون خلبانان و مفسران نقشه‌ها ایرانی هستند و ۲۲۰ هزار کیلومتر مربع را پی جویی زمینی و ۳۰۰ هزار متر حفاری کرده‌ایم. در اکتشاف و استخراج اورانیوم، ۹۵ درصد متکی به خودمان هستیم و فقط برخی تجهیزات مانند بالگرد را خریداری می‌کنیم که آن را نیز در آینده می‌سازیم بر اساس اکتشاف‌هایی که انجام داده‌ایم کشور فقیری در زمینه ذخایر اورانیوم نیستیم و با شتاب لازم و همه امکانات اورانیوم مورد نیاز کشور را استخراج می‌کنیم.

صالحی گفت: صنعت هسته‌ای کشورمان در بین کشورهای در حال توسعه استثناست و در همه حوزه‌های این صنعت از جمله آب سنگین، غنی سازی، اکتشاف و استخراج، تولید رادیو دارو و استفاده در صنایع پیشرفته‌ایم. سانتریفیوژهای پیشرفته صنعت نفت کشورمان را خودمان تولید می‌کنیم. طراحی سوخت جدید ۲۰ درصد را آغاز کرده و در تأمین سوخت نیروگاه بوشهر گام‌های بسیاری برداشته‌ایم اما تولید سوخت دارای فرآیند بسیار پیچیده و زمان بر است. مشابه سوخت نیروگاه بوشهر را ساخته‌ایم اما سال‌ها باید آزمایش شود تا با اطمینان آن را درون رآکتور قرار دهیم.
منبع: ایسنا