وزیر اقتصاد قربانی ابرنوسان بورس؟

اقتصاد۲۴ - گرچه زمزمه استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت حسن روحانی با شروع به کار مجلس یازدهم شنیده می‌شد اما اکنون با پیچیده شدن وضعیت اقتصادی کشور جدی‌تر از قبل شده و طرح استیضاح با امضای بیش از یک‌سوم از نمایندگان تقدیم هیات رئیسه مجلس شده است. آخر هفته گذشته احمد نادری، یکی از نمایندگان مجلس طی توییتی از استیضاح وزیر اقتصاد خبر داد و نوشت که این طرح روز چهارشنبه با بیش از ۸۰ امضا به هیات رئیسه مجلس تحویل داده شده است.

خصوصی‌سازی، گمرکات، ارز، اختلال در تجارت بین‌الملل و عدم تمکین به قانون در اصلاح نظام مالیاتی از محورهای اصلی استیضاح فرهاد دژپسند اعلام شده اما یکی از محورهای مهم دیگر که استیضاح‌کنندگان بر آن تاکید دارند وضعیت بورس و بازار سرمایه است که بهارستان‌نشینان، وزیر اقتصاد را عامل این وضعیت آشفته می‌دانند و معتقدند دژپسند به دلیل ناکارآمدی «باید در پیشگاه ملت پاسخگو باشد.»

پیش از اینکه طرح استیضاح وزیر اقتصاد جدی و تقدیم هیات رئیسه شود وزیر اقتصاد به همراه رئیس سازمان بورس و برخی دیگر از مسوولان اقتصادی دولت چند بار برای توضیح درباره وضعیت بازار سرمایه به مجلس فراخوانده شده و در جلسات علنی و غیرعلنی در این باره به بهارستان نشینان توضیح داده بودند. در این جلسات توافقاتی برای همکاری در جهت بهبود وضعیت بازار شده بود؛ هرچند سهامداران نتیجه این توافقات را در عمل ندیدند. در آخرین نمونه نیز حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده تهران طرح سوال از وزیر اقتصاد را کلید زده بود. در این طرح ۱۳ سوال بورسی از دژپسند پرسیده شده بود که علت عدم صدور مجوز سبدگردانی و افزایش سقف صندوق‌های درآمد ثابت و همچنین عدم استفاده از ابزار دامنه نوسان نامتقارن جهت تعادل بازار از جمله سوالاتی است که از وزیر اقتصاد پرسیده شده بود. این طرح چند روز قبل از آنکه طرح استیضاح به هیات رئیسه تقدیم مجلس شود، کلید خورده بود و مشخص نیست اکنون که طرح سوال قرار است به جریان بیفتد، چه سرنوشتی خواهد داشت. جعفر قادری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز از وضعیت طرح سوال از دژپسند اظهار بی‌اطلاعی می‌کند اما در همین حال به می‌گوید بعید می‌داند طرح استیضاح نیز در مجلس رای بیاورد.

بیشتر بخوانید: سهام ارزنده خود را ارزان نفروشید!

بعید است طرح استیضاح رای بیاورد

قادری با اشاره به اینکه جزو ۸۰ نماینده‌ای که طرح استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی را امضا کرده‌اند، نیست توضیح می‌دهد: بنده این مساله که ایرادات و اشکالات جدی به عملکرد اقتصادی دولت وجود دارد، قبول دارم اما همه اشکالات به وزارت اقتصاد برنمی‌گردد. بلکه بخش قابل‌توجهی از اشکالات به بانک مرکزی بازمی‌گردد. اما باتوجه به محدودیت‌هایی که نمایندگان درباره سوال یا توبیخ رئیس کل بانک مرکزی وجود دارد، طبیعی است سوال‌ها از وزیر اقتصاد سوال پرسیده و او مواخذه شود. چون در هر صورت همه این مسائل و مشکلات به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم در حوزه وزارت اقتصاد است.

قادری به وضعیت بازار سرمایه اشاره می‌کند و می‌گوید: اتفاق‌هایی که در این مدت در بورس افتاد حاصل سوءتدبیر و سوءمدیریت دولت است. آنها باید در مقابل آن حجم تقاضایی که وجود داشت عرضه را اضافه می‌کردند که متاسفانه این اتفاق نیفتاد و باعث شد حباب قیمتی شکل گیرد. متاسفانه بسیاری از خانواده‌ها و مردم کم‌درآمد، به اشتباه خانه و زندگی خود را فروختند که از طریق بورس سود قابل توجهی به دست بیاروند، اما با وضعیتی که به وجود آمده، ثروت و دارایی آنان شاید حتی از نصف هم کمتر شده باشد. دولت مردم را به بورس دعوت کرد اما اکنون پاسخگو نیست.  این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه

«من استیضاح وزیر اقتصاد را امضا نکرده‌ام» ادامه می‌دهد: بنده معتقدم در این شرایط آمدن فرد جدید مشکلی را حل نمی‌کند چرا که تا پایان عمر دولت دوازدهم فرصت زیادی باقی نمانده است و در این فرصت فرد توانمندی روی کار نمی‌آید چرا که هیچ آدم قابلی به خاطر چند ماه خود را در معرض ایرادها قرار نمی‌دهد چون تا بخواهد به مشکلات اشراف پیدا کند، فرصت تمام شده است. بنابراین اگر من با استیضاح وزیر اقتصاد مخالفم به این دلیل است که زمان کافی وجود ندارد وگرنه عملکردها، عملکرد قابل قبولی نیست.

قادری یادآور می‌شود: اتفاق‌هایی که در بورس اتفاق افتاد اصلا قابل دفاع نیست. تغییراتی که در دامنه نوسان ایجاد کردند بازار را ملتهب کرد. عملا تحولاتی که در بورس اتفاق افتاد نشان داد که دولت می‌خواهد دستوری بورس را اداره کند و همین مساله باعث به هم ریختن بازار شد. اما در جلسات قبلی که با مسوولان بورس داشتیم، آنها اعتقاد داشتند که وضعیت به وجود آمده طبیعی است. او با تاکید بر اینکه «فکر نمی‌کنم کسی در مجلس موافق سیاست‌های اقتصادی دولت باشد» می‌گوید: اگر در شرایط عادی بودیم و تا پایان دولت زمان بیشتری باقی مانده بود تعداد آرای مخالف استیضاح خیلی کم بود و شاید به اندازه تعداد انگشتان دست هم نمی‌شد اما اینکه نمایندگان در این شرایط چقدر مصلحت‌سنجی کنند، جای سوال است و تکلیف استیضاح را روشن می‌کند.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «بعید است با توجه به شرایط فعلی استیضاح وزیر اقتصاد در مجلس رای بیاورد» می‌گوید: اکنون باید به دولت و وزرای اقتصادی فشار وارد کرد که ایرادات و مشکلات را حل کنند و با استیضاح و روی کار آمدن فرد جدید مشکلی حل نمی‌شود.