یکی از عوارض ادامه اعتراضات در ایران و نوع مواجهه با آن تخریب محیط بینالمللی برای سیاست خارجی بوده است. خودداری از هرگونه شناسایی ابعاد این اعتراضات و ادامه نادیدهگرفتن بخشهایی از جامعه که تاکنون دیده نشدهاند، سیاست خارجی را بیشازپیش با مشکل مواجه کرده و در صورت ادامه این وضع ممکن است آن را آسیبپذیرتر کند.
علی موسوی خلخالی مینویسد: پرسشی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا میشد جلوی تکمیل قطعه آخر این پازل را گرفت؟ یعنی آیا امکان داشت ابزار دخالت را از طرف غربی گرفت و اجازه نداد در بحران سیاسی به وجود آمده در کشور دخالت کند؟
مذاکرات هستهای غیرمستقیم ایران و آمریکا برای احیای برجام این روزها جای خود را به یک تقابل تمامعیار تهران - واشنگتن داده است که با مرگ مهسا امینی شروع شد و با اعتراضات ۴۰ روز گذشته و نیز موضوع ارسال پهپادهای ایران به روسیههر روز اوج میگیرد تا جایی که به اذعان رسمی مقامات کاخ سفید فعلا واشنگتن اولویتی برای احیای توافق هستهای قائل نیست و تمرکز خود را روی اعتراضات داخلی در ایران گذاشته است.
خطر بسته شدن کامل درهای دیپلماسی است که مذاکرات برجام تاکنون مانع آن بود. مذاکرات، ادامه دیپلماسی را بر هر گزینه دیگر اولویت میدهد. خطر هنگامی است که دیپلماسی به طور رسمی دستهای خود را بالا ببرد و راه را برای رفتن به سوی دیگر گزینهها یا همان پلن B باز کند.
این روزها که عملا مذاکرات برجام در سایه اعتراضات یک ماه اخیر و نیز موضوع ارسال پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین به در بسته خورده است و به گفته صریح مقامات آمریکایی فعلا گفتگو بر سر احیای توافق هستهای در اولویت سیاسی خارجی واشنگتن قرار ندارد، تهران از مذاکره میگوید.
بهطور مشخص تا چند وقت پیش، ایران امیدوار به تأثیرگذاری پاییز و زمستان سرد اروپا و پررنگشدن اهرم فشار انرژی بر قاره سبز برای ایجاد انعطاف در مواضع برجامی بود تا توافق احتمالی با شروط مدنظر تهران انجام شود؛ اما اکنون به نظر میرسد شرایطی که بعد از اعتراضهای چند هفته گذشته ایجاد شده و نیز تبعاتی که به واسطه شایعه ارسال پهپاد ایران به روسیه بر سیاست خارجی تهران سایه انداخته است
بلینکن: حداقل از منظر من، اگر ما و دیگران از این تفاهمات اساسی، این قوانین اساسی، این ایده که به استقلال کشورها باید احترام گذاشته شود، تمامیت ارضی آن باید رعایت شود، نه اینکه با زور تغییر داده شود، دفاع نکنیم و اگر در مقابل آن ایستادگی نکنیم، در واقع داریم در جعبه پاندورا را باز میکنیم. متجاوزان – نه فقط در اروپا، نه فقط روسیه – از روسیه الگو خواهند گرفت و میگویند من میتوانم بدون اینکه مجازات شوم هر کاری بکنم. این به درگیریها در بسیاری از نقاط جهان دامن میزند.
پرونده مذاکرات احیای برجام، نخستین و مهمترین پروندهای بود که دولت رئیسی در همان ابتدای کار از دولت حسن روحانی به ارث برد. ابراهیم رئیسی در دوران مبارزات انتخاباتی هرگز سخنی علیه روند احیای برجام بر زبان نیاورده بود
کد خبر: ۱۷۲۵۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱
وزیر خارجه ایران از ردوبدلشدن پیام میان آمریکا و ایران و اشتیاق آمریکاییها برای توافق برجام خبر داد
مواضع اولیانوف میتواند یک ترفند دیپلماتیک برای خروج روسیه از مظان اتهام در جهت به شکست کشاندن مذاکرات باشد و در نهایت تطهیر چهره مسکو به واسطه حضور تهران در موج جنون تحریم باشد که ذیل جنگ اوکران دامن ایران را گرفته است. اما در هر صورت به رغم پیامهایی که وزیر امور خارجه ایران میگوید ردوبدل میشوند به نظر نمیرسد که مذاکرات وین برای برجام به این زودیها در دستور کار قرار بگیرد
تمام کشورهای اطراف ایران از ایران ثروتمندتر هستند. درآمد سرانه ترکیه که زمانی یکسوم ایران بود، الان چندین برابر ایران شده است. ایران با کشوری مانند عراق همسایه است که فقط روزی پنج میلیون بشکه نفت صادر میکند و مرکز جذب توریسم مذهبی است
ند پرایس با تکرار ادعای واشنگتن درباره عضویت ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل، در پاسخ به سوال خبرنگاری، عضویت ایران در این کمیسیون را تحقیر آمیز خواند و مدعی شد نباید در این کمیسیون حضور داشته باشد. وی ادعا کرد که برخی از بدترین ناقضان حقوق بشر در برخی کمیسیونهای سازمان ملل حضور دارند.
شاید اقدام ایران برای اعمال تحریم علیه نهادها و مقامات غربی در حوزه تأثیرگذاری چندان جدی گرفته نشود و صرفا برای خالی نبودن عریضه و از سر واکنش متقابل، تهران چنین اعمال تحریمهایی را در دستور کار قرار داده باشد، اما سیاست چشم در برابر چشم در هر دو طرف، شرایطی را رقم خواهد زد که تبعاتش در کوتاه مدت و حتی میان مدت فضای سنگینی را بر مذاکرات تحمیل خواهد کرد.
گروسی گفت که دسترسی آژانس به اطلاعات درباره ایران مختل شده، زیرا در ماههای اخیر بازرسان اجازه بازدید از سایتها را ندارند و همچنین افزود: «مذاکرات برجامی اکنون به بنبست رسیده است.»
همزمان با وقوع اعتراضات و اغتشاشات اخیر در کشورمان و در عین حال، توقف مذاکرات اتمی وین و وضع تحریمهایی از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران و البته تقویت پیوندهای تهران با قدرتهای شرقی، بسیاری به طرح این سوال میپردازند که آینده روابط ایران با مجموعه جهان غرب و به طور خاص آمریکا چگونه خواهد بود؟
رابرت مالی نماینده آمریکا در امور ایران گفت: «دلیل به بن بست رسیدن گفتگوها و اینکه تمرکز ما دیگر برآن نیست این است که ایران در دو ماه گذشته موضعی را در پیش گرفته که اساسا به بازگشت به توافق نامربوط است. خواستههایی را مطرح کردند که هیچ ربطی به برجام نداشت. تا زمانی که این وضعیت ادامه دارد، گفتوگویی در کار نخواهد بود.»
کارشناس حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی معتقد است ایران و آمریکا باید مستقیم مذاکره کنند و واسطه گری اتحادیه اروپا کمکی به حل مشکلات در پرونده برجام نمی کند.
با گذشت ۴ هفته از آغاز اعتراضات در ایران کماکان سیاست خارجی کشور تحت تاثیر شرایط داخلی است. تا جایی که بخش عمده تحولات عرصه دیپلماسی طی روزهای اخیر از تماسهای دیپلماتیک گرفته تا تحرکات حوزه سیاسی خارجی و موضع گیری سران و مقامات خارجی درباره حوادث جاری در کشور است.
کد خبر: ۱۷۱۸۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۴
دور جدید اعتراضات، گسل دیپلماتیک با قاره سبز و آینده مبهم برجام
بدون شک اگر موج سواری سیاسی و رسانهای اروپاییها و آمریکا ادامه یابد و از آن جمهوری اسلامی ایران همین سیاست غلط را در حمایت از طرف متجاوز یعنی روسیه در جنگ اوکراین پیش ببرد مطمئن باشید دیر یا زود قطع روابط ایران و اوکراین کلید خواهد خورد.
احیای برجام و مذاکرات هستهای از آن دست مقولاتی بود که به واسطه اعتراضات سه هفته گذشته به حاشیه رفت. اگرچه این به حاشیه رفتن، دلیلی برای توقف و سکون در روند تحولات این حوزه نشد؛ ضمن اینکه تبعات تداوم و تشدید اعتراضات در ایران آثار خود را به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر آینده مذاکرات داشته است.