نیسان و هوندا در جستجوی افقی مشترک برای کسب رتبه سومین خودروساز بزرگ جهان/ خودروسازان ایرانی اندر خم یک کوچه!

اقتصاد۲۴- صنعت خودروسازی جهان، در میانه موجی از تحولات بنیادین، در حال عبور از دنیای سوخت‌های فسیلی به افق‌های جدید است. این تغییرات نه تنها به معنای ظهور خودرو‌های برقی و نوآوری‌های تکنولوژیک، بلکه نشانگر هم‌گرایی و ادغام‌های استراتژیک میان برند‌های بزرگ نیز هست. در این دورانِ پر از چالش، دو غول ژاپنی، هوندا و نیسان، تصمیم گرفته‌اند تا با ادغام قدرت‌های خود، آغازی نو را رقم بزنند. هدف آنها البته تنها کاهش فاصله با رقبای بزرگی، چون تسلا نیست؛ بلکه این اتحاد قرار است به سومین تولیدکننده بزرگ خودرو در دنیا منجر شود. 

به گزارش اقتصاد ۲۴، رقابت در دنیای خودرو، دیگر تنها به سرعت و قدرت موتور‌ها محدود نمی‌شود. این روزها، خودروسازان باید با پیچیدگی‌های فنی، اقتصادی و حتی زیست‌محیطی دست و پنجه نرم کنند. در حالی که نیسان و هوندا به‌ویژه در عرصه خودرو‌های برقی به‌طور نسبی از رقبای خود عقب مانده‌اند، این ادغام می‌تواند فرصتی طلایی برای بازسازی و احیای آنها فراهم کند. با تلفیق منابع و قدرت‌هایشان، این دو برند امیدوارند تا از فشار اقتصادی کاسته و در عرصه رقابت با غول‌هایی مانند تویوتا و فولکس‌واگن جایگاه خود را تثبیت کنند. اگرچه این اتحاد می‌تواند به ایجاد یک امپراتوری خودروسازی به ارزش ۵۰ میلیارد دلار منجر شود، اما باید اذعان داشت که تویوتا که در سال ۲۰۲۳ با تولید ۱۱.۵ میلیون خودرو همچنان بر قله سلطنت خود باقی مانده است، هیچ تهدیدی از این ادغام نخواهد دید. مجموع تولید سه شرکت هوندا، نیسان و میتسوبیشی در بهترین حالت به ۸ میلیون دستگاه خواهد رسید. در سال ۲۰۲۳، هوندا ۴ میلیون خودرو، نیسان ۳.۴ میلیون و میتسوبیشی بیش از یک میلیون خودرو به فروش رسانده است. این اتحاد حتی به اشتراک‌گذاری فناوری‌های پیشرفته مانند باتری‌ها و نرم‌افزار‌های رانندگی خودکار نیز خواهد انجامید. گام‌هایی که ممکن است این سه شرکت را در رقابت با رقبای نوظهور چینی و تسلا، سریع‌تر به جلو براند. در همین راستا، نیسان که در سال‌های اخیر با بحران‌های داخلی و رسوایی کارلوس غُصن روبه‌رو شده، هنوز در جستجوی بازگشت به مسیر موفقیت است.

در یک نشست خبری اخیر، مدیران این دو غول خودروسازی از امضای تفاهم‌نامه‌ای خبر دادند که برای پیشبرد مراحل این ادغام استراتژیک طراحی شده است. این در حالی است که هوندا و نیسان در مجموع در سال ۲۰۲۳ بیش از ۷ میلیون و ۴۰۰ هزار خودرو به فروش رسانده‌اند. ارزش بازار هوندا به ۴۰ میلیارد دلار و نیسان به ۱۰ میلیارد دلار می‌رسد. ادغام این دو برند، می‌تواند آنها را به یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان جهان تبدیل کند و رقابت با شرکت‌هایی، چون هیوندای را به چالش بکشد.

ادغام به‌منظور بهره‌وری بیشتر

به گزارش اقتصاد ۲۴، هوندا و نیسان، دو غول خودروسازی ژاپنی، در تلاش هستند تا با یکدیگر هم‌پیمان شوند و از این طریق یک قدرت بزرگ جهانی در صنعت خودرو ایجاد کنند. طبق اعلام این دو شرکت، فروش سالانه شرکت مشترکی که از این ادغام حاصل می‌شود، به رقمی معادل ۳۰ تریلیون ین (۱۹۱ میلیارد دلار) خواهد رسید و پیش‌بینی می‌شود که سود سالانه این شرکت به ۳ تریلیون ین (۱۹ میلیارد دلار) برسد. در این مسیر، هوندا و نیسان به هم‌افزایی در تولید و منابع خود خواهند پرداخت. پس از تکمیل ادغام، این دو برند از پلتفرم‌های مشترک برای ساخت خودرو بهره خواهند برد و در زمینه تأمین قطعات و مواد اولیه نیز همکاری خواهند کرد.

به‌علاوه، تولید محصولات یکدیگر در کارخانه‌های مختلف این شرکت‌ها، به کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری کمک خواهد کرد. خدمات مالی این دو شرکت نیز با یکدیگر ترکیب خواهد شد. در نشست خبری‌ای که در توکیو برگزار شد، توشیهیرو میبه، مدیرعامل هوندا، تأکید کرد که انگیزه اصلی این ادغام، حفظ توان رقابتی در شرایطی است که صنعت خودروسازی به‌سرعت در حال تحول است. از سوی دیگر، ماکوتو اوچیدا، مدیرعامل نیسان، گفت: «این مذاکره یک ضرورت است، چراکه رقبای جدید وارد بازار‌های ما شده‌اند و در این فضا، صرفه‌جویی از طریق تقسیم هزینه‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد.»

بیشتر بخوانید: ادغام ۳ غول بزرگ خودروسازی ژاپن

پس از تکمیل این فرآیند، هیئت‌مدیره شرکت جدید عمدتاً از سوی هوندا تعیین خواهد شد. مذاکرات برای راه‌اندازی این شرکت تا ژوئن ۲۰۲۵ ادامه خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود که این شرکت از اوت ۲۰۲۶ فعالیت خود را آغاز کند. با آغاز این فعالیت‌ها، نیسان و هوندا از بازار بورس خارج خواهند شد و سهام شرکت جدید به‌صورت عمومی عرضه خواهد شد. همچنین، شرکت میتسوبیشی که از سال ۲۰۱۶ در ائتلافی با رنو و نیسان قرار دارد، ممکن است به این اتحاد بپیوندد. این شرکت در حال مذاکره برای پیوستن به هوندا و نیسان است و قرار است تا ماه آینده تصمیم نهایی خود را اعلام کند.

در صورت پیوستن میتسوبیشی، مجموع تولید این گروه به بیش از ۸ میلیون خودرو خواهد رسید و ارزش کل شرکت جدید به ۵۸ میلیارد دلار خواهد رسید.

چالش‌های خودروسازان سنتی در دنیای تغییرات سریع

به گزارش اقتصاد ۲۴، ظهور خودروسازان نوظهور مانند تسلا و قدرت گرفتن برند‌های چینی در بازار‌های جهانی، فشار زیادی به خودروسازان قدیمی از اروپا، ژاپن و آمریکا وارد کرده است. این شرکت‌های سنتی از یک سو در رقابت با رقبای جدید در حوزه فناوری‌های نوین، از جمله نرم‌افزار‌ها و سیستم‌های هوشمند، عقب مانده‌اند و از سوی دیگر، توانایی رقابت با قیمت‌های پایین‌تر رقبای چینی را در بازار ندارند. نیسان، در ماه‌های اخیر، با مشکلات مالی چشمگیری روبه‌رو بوده است؛ فروش این برند در بازار‌های آمریکا و چین کاهش چشمگیری داشته و برای کاهش هزینه‌ها مجبور به صرفه‌جویی ۲.۶ میلیارد دلاری شده است. این امر به کاهش ۲۰ درصدی در تولید و اخراج ۹ هزار نفر از کارکنان این شرکت منجر شده است. هوندا نیز در شرایط مشابهی قرار دارد؛ این شرکت اعلام کرده که به دلیل مشکلات موجود در بازار چین، درآمدش در سال ۲۰۲۴ کمتر از پیش‌بینی‌های اولیه خواهد بود. سود عملیاتی هوندا در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۴، نسبت به دوره مشابه سال گذشته، حدود ۱۵ درصد کاهش یافته است.

 به گزارش اقتصاد ۲۴، در چنین شرایطی، ادغام خودروسازان به عنوان فرصتی برای کاهش هزینه‌ها و تقویت قدرت رقابتی در برابر تهدیدات جدید به‌نظر می‌رسد. به‌عنوان نمونه، در سال ۲۰۲۱، گروه خودروسازی PSA شامل پژو، سیتروئن و اوپل با گروه خودروسازی فیات-کرایسلر ادغام و در نتیجه، شرکت استلانتیس با ارزش ۵۲ میلیارد دلار تاسیس شد.

 این شرکت اکنون ۱۴ برند خودروساز را در زیرمجموعه خود دارد و توانسته در برابر رقبای نوین، جایگاه خود را حفظ کند. در نهایت باید گفت که ادغام هوندا و نیسان، یک حرکت استراتژیک در، بهبود رقابت‌پذیری و سازگاری با شرایط جدید بازار است. این همکاری می‌تواند به ایجاد یک غول خودروسازی جدید و قدرتمند منجر شود که با بهره‌برداری از منابع مشترک، خود را برای رقابت در بازار خودرو‌های برقی و خودران آماده سازد. اما در این مسیر، چالش‌های زیادی همچنان پیش روی این دو شرکت وجود دارد که باید برای آنها راه‌حل‌هایی مناسب پیدا کنند.

یک مقایسه، خیلی دور خیلی نزدیک!

ادغام هوندا و نیسان می‌تواند به‌عنوان یک تحول کلیدی در صنعت خودروسازی جهان مورد توجه قرار گیرد. این دو غول خودروسازی با پیوستن به هم، قصد دارند با بهره‌برداری از ظرفیت‌های مشترک خود، به یک بازیگر قدرتمندتر در عرصه جهانی تبدیل شوند. یکی از اصلی‌ترین مزایای این ادغام، صرفه‌جویی چشمگیر در هزینه‌ها از طریق اشتراک‌گذاری پلتفرم‌های تولید و منابع است. این به معنای کاهش هزینه‌های تحقیق و توسعه، کاهش هزینه‌های تولید از طریق خرید مشترک قطعات و مواد اولیه، و بهینه‌سازی فرآیند‌های تولید است. افزون بر این، با تجمیع منابع، این دو شرکت قادر خواهند بود نوآوری‌های بیشتری را در زمینه‌های مختلفی همچون خودرو‌های برقی، سیستم‌های هوشمند و فناوری‌های نرم‌افزاری به وجود آورند، که این موارد به‌ویژه در رقابت با شرکت‌های جدیدی مانند تسلا و خودروسازان چینی اهمیت فراوانی دارد.

به گزارش اقتصاد ۲۴، این ادغام همچنین به شرکت‌های هوندا و نیسان این امکان را می‌دهد که با قدرت بیشتری در برابر رقبای جهانی به میدان بیایند. در حالی که خودروسازان چینی با سیاست‌های قیمتی رقابتی و تسلا با فناوری‌های نوین، بازار‌های جهانی را به چالش کشیده‌اند، ادغام این دو شرکت می‌تواند به‌عنوان یک واکنش استراتژیک به این تهدیدات عمل کند. همچنین، این ادغام به هر دو شرکت اجازه می‌دهد که در بازار‌های کلیدی مانند آمریکای شمالی، اروپا و آسیا حضور مستحکم‌تری داشته باشند و بتوانند با هم‌افزایی قابلیت‌های خود، به‌طور موثرتری با غول‌هایی، چون تویوتا، فولکس‌واگن و دیگر شرکت‌های بزرگ رقابت کنند.

در ایران اما، وضعیت صنعت خودروسازی به‌طور قابل‌توجهی متفاوت است. زیان انباشته ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۳ به رقم ۱۲۲ هزار میلیارد تومان رسیده است، در حالی که سایپا نیز با زیان ۱۰۱ هزار میلیارد تومانی مواجه است. این میزان زیان انباشته در کنار قیمت‌های غیرمنطقی خودرو‌ها و کیفیت پایین محصولات، نشان‌دهنده عمق بحران در صنعت خودروسازی ایران است.

حتی در شرایطی که خودروسازان ژاپنی و سایر بازیگران جهانی به سمت هم‌افزایی و کاهش هزینه‌ها حرکت می‌کنند، خودروسازان ایرانی همچنان در فرآیند‌های ناکارآمد خود غوطه‌ورند. این مساله تنها به دلیل سیاست‌گذاری‌های غلط، انحصارگرایانه و ناتوانی در بهره‌برداری از ظرفیت‌های بهینه‌سازی منابع است که در نهایت منجر به افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت می‌شود.

این تفاوت‌ها در نحوه عملکرد صنایع خودروسازی در ایران و ژاپن، ضرورت بازنگری جدی در سیاست‌های کلان صنعت خودروسازی ایران را به شدت نمایان می‌کند. در حالی که در ژاپن، ادغام‌های استراتژیک به ارتقاء کیفیت و رقابت‌پذیری جهانی می‌انجامد، در ایران، خودروسازان همچنان در بحرانی عمیق گرفتار هستند و بدون وجود یک رویکرد مدرن، با چالش‌های گسترده‌ای رو‌به‌رو خواهند بود. این مقایسه به‌خوبی نشان می‌دهد که با وجود تمام منابع انسانی و طبیعی ایران، سیستم خودروسازی کشور به شدت نیازمند تحولی اساسی در جهت کاهش هزینه‌ها، بهبود کیفیت و افزایش رقابت‌پذیری است.