
اقتصاد۲۴- حسن مرادی، کارشناس انرژی درباره تصمیم دولت در افزایش قیمت بنزین گفت: من معتقدم افزایش آنچنانی برای قیمت بنزین صورت نگرفته است. یک عده به دنبال ایجاد آشوب و بلوا در کشور هستند. یک عده هم با پزشکیان عداوت دارند و به دنبال این هستند که بگویند: «دیدی؟ تو هم نتوانستی.»
وی در گفتوگو با اقتصادنیوز گفت: اول انقلاب امام راحل بر اساس جوی که آن زمان حکمفرما بود، فرمودند ما روی گنج نفت قرار داریم و آب و برق هم باید مجانی شود. اما آیا این سخن بر مبنای محاسبات بود؟ خیر. به ایشان انتقاد شد که چرا فرمودند آب و برق را مجانی میکنیم. کدام کشور مرفهتر و ثروتمندتر از ما این خدمات را مجانی کرد که ما دومین کشور باشیم؟
این کارشناس انرژی گفت:از بنزین یک تابو درست کردند و متاسفانه کمتر کسی است که بفهمد چه اتفاقی در کشور میافتد. چرا من که استاد و فوق دکتری حقوق بینالملل هستم، بعد از ۳۰ سال باید حقوقم ثابت باشد، اما سایرین با هر طریقی که میتوانند پول بیشتری از دولت میگیرند؟
وی گفت:الان تعادل قیمتها در کشور به هم خورده است. به نظر من نفت، گاز و حاملهای انرژی به نظر من یک بخش مظلوم هستند. به این معنا که، چون از جیب دولت هزینه میشود، همه انتظار دارند قیمت آن تغییر نکند. این موضوع ممکن است آرزوی خوبی باشد، اما فشار و هزینه زیادی به دولت و سیستم وارد میکند.
مرادی گفت:من در مجلس هفتم حضور داشتم. این مجلس خیانتی کرد که من مخالف آن خیانت بودم. عنوان آن خیانت هم قانون تثبیت قیمتها بود، چون اصلا کارشناسی نبود. اگرچه کسانی که داعیهدار آن بودند، ادعا میکردند تحصیلکرده و از خارج آمدهاند. اما اصولاً مگر در یک کشور میتواند تثبیت قیمتها به وجود بیاید؟
بیشتر بخوانید:کدام خودروها از فهرست بنزین یارانهای خارج میشوند؟
وی گفت: در مجلس پیشین مصوب شده بود سالانه ۲۰ درصد به قیمت حاملهای انرژی افزوده شود. اگر این قانون که اصلاً ربطی به مجلس خاصی ندارد، اجرا شده بود، الان مثلاً قیمت بنزین ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان بود. این موضوع تبدیل به یک خیانت شد و همه دولتها چه راست و چه چپ را به دردسر انداخت. هر زمان دولت خواست اصلاح قیمتی انجام دهد، گفتند میرویم پمپ بنزینها را آتش میزنیم. مگر روزی که کرایهها بالا رفت، کسی اعتراضی کرد =؟ خیر.
این کارشناس انرژی گفت: چرا فقط اگر حامل انرژی گران شود، جنجال به پا میشود؟ اما وقتی کرایه گران میشود کسی حرفی نمیزند؟ لاستیک یا تعمیرات گران میشود، کسی حرف نمیزند؟ میخواهم بگویم چرا وقتی دولت میخواهد تغییر قیمت ایجاد کند، همه دچار تب و لرز میشوند؟
حسن مرادی گفت: دولت میگوید ۶۰ لیتر بنزین سهمیهای را همچنان با قیمت ۱۵۰۰ تومان میفروشد. آیا اصلاً میتوانیم اسم این رقم را قیمت بگذاریم؟ به نظر من خیر. این قیمت نیست، بلکه فقط هزینه حمل است. دولت ۱۰۰ لیتر مازاد بر این را با قیمت ۳ هزار تومان میفروشد. واقعاً از دنیا بپرسید، آیا قیمت بنزین ۳ هزار تومان است؟ در حالت کلی، دولت ماهانه با ۲ قیمت ذکر شده ۱۶۰ لیتر میفروشد.
وی تاکید کرد:حال میگوید اگر بهندرت کسی پیدا شد و بنزین مازاد بیشتری خواست، آن مازاد ۵ هزار تومان است. اما آیا ۵ هزار تومان هم قیمت واقعی بنزین است؟ خیر. قیمت فوب خلیج فارس چقدر است؟ اگر فرض کنیم ۵۰ هزار تومان باشد، دولت دارد بنزین را یکدهم قیمت فوب خلیج فارس میفروشد. اما همهجا ماتم میگیرند و زمزمه میشود که دولت بنزین را گران کرده است. اینها همه شایعه و سناریوهایی است که دشمن برای ما طراحی میکند. هیچ اتفاق خاصی قرار نیست بیفتد.
مرادی درباره رانت و فساد ناشی از چند نرخی شدن بنزین گفت:مگر زمانی که بنزین دو نرخ داشت، فساد و رانت بود که برای بنزین سه نرخی ایجاد شود؟ به همان نسبت که بنزین را با قیمت ۵ هزار تومان میفروشیم، به همان نسبت هم میزان قاچاق را کم میکنیم؛ این یعنی سودآوری قاچاق کاهش مییابد. اگر سودآوری قاچاق کم شود، به نفع دولت و در حقیقت به نفع جیب مردم است. بنابراین، چند نرخی شدن بنزین نمیتواند رانت ایجاد کند.
وی گفت:در سالهای گذشته در مجلس مصوبهای وجود داشت که در آن قید شده بود سالانه ۲۰ درصد به قیمت حاملهای انرژی افزوده شود. تا زمانی که دولتها، صرفنظر از اینکه این مصوبه مربوط به کدام مجلس و چه کسانی بوده است، سراغ چنین مصوبهای نروند، ما این بازی را خواهیم داشت. بنابراین، افزایش سالانه و تدریجی قیمت حاملهای انرژی باید صورت گیرد.