اقتصاد۲۴- طی هفتههای اخیر واکنش بورس به انتخابات حاکی از سردرگمی و نگرانی بوده است. بررسی دیدگاه سعید جلیلی کاندیدای ریاست جمهوری و مشاوران او نشان میدهد در بسیاری از موارد معتقد به سهمخواهی از صنایع نفت، گاز و پتروشیمی هستند. این رویکرد در دولت سهساله ابراهیم رئیسی نیز دیده شد و بخشی از کسری بودجه دولت سیزدهم از طریق فشار مالیاتی و افزایش نرخ خوارک پتروشیمیها تامین شد.
حتی دیدگاه بدبینانهای درباره این موضوع در بطن بازار سرمایه مطرح است مبنی بر اینکه صنایع نفت، گاز و پتروشیمی باید ملی شود! حالا این سوال در ذهن اهالی صنایع پتروپالایشی مطرح است که آینده صنعت نفت، گاز و پتروشیمی در صورت پیروزی جلیلی در انتخابات چه خواهد شد.
مهدی رضایتی، کارشناس ارشد بازار سرمایه، درباره این موضوع در گفتگو با تجارتنیوز اذعان کرد: «هیچکس نمیتواند پیشبینی کند که صنایع ملی شوند، اما آنچه میشود دربارهاش صحبت کرد، افزایش ریسکها و نگرانیهای دائمی است که در مرحله اول برای تولیدکننده و به واسطه آن سرمایهگذاران در بورس ایجاد شده است.» او تاکید کرد: «دیدگاه فعلی جریان طرفدار جلیلی و کارشناسان او حداقل روی کاغذ خیلی نگران کننده است.»
بیشتر بخوانید: تیر آخر اصولگرایان به جان زخمی اقتصاد و بورس
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: «اگر سعید جلیلی پیروز انتخابات شود احتمالاً تا مدتی این ترس و نگرانی در بازارها وجود دارد که او چه تصمیمی میگیرد. همچنین این احتمال نیز وجود دارد که در صورت روبهروبهرویی با واقعیتهای اقتصادی، دیدگاه این دوستان تعدیل شود که میتوان استنباط کرد دیدگاه جلیلی تئوریک بوده و با واقعیت سازگار نیست.»
رضایتی افزود: «به هر حال دیدگاه سعید جلیلی یک ریسک بزرگ به صنایع تحمیل میکند و احتمالاً به سوی سود حداقلی صنایع برویم. این در حالی است که اکنون نیز اغلب صنایع بزرگ ما توجیه سرمایهگذاری ندارند. با این حساب اگر این تفکرات غالب شود، وضعیت از این نیز بدتر خواهد شد و بدترین حالت نیز این است که شرکتها ملی شوند که بنده این مساله را بعید میدانم و در همان حدود کاهش سودآوری خواهد بود.»
کاهش سودآوری صنایع پتروپالایشی در بازار سهام نیز تاثیر میگذارد چراکه همواره شرکتهای این صنعت نقش لیدری شرکتهای بورسی را داشتهاند. رضایتی در این باره توضیح داد: «قطعاً این موضوع ریسک را افزایش میدهد و زمانی که ریسک بالا برود، قیمت سهام کاهش پیدا میکند. حتی تاثیر این موضوع بر بازار سهام بیشتر است، چون تاثیر این تفکرات بر تولید، طولانیمدت است.»
او اضافه کرد: «تفکرات فعلی سعید جلیلی به صورت لحظهای قیمت سهام را کاهش میدهد؛ پیشبینی من این است که اگر آقای جلیلی برنده شود یک مرحله افت قیمت سهام داشته باشیم و پس از آن بازار وارد فاز انتظار میشود که ببیند تحولات تا چه مقدار شدید خواهد بود و در هر مرحلهای قیمت سهام متناسب با آن تعدیل خواهد شد.»
رضایتی درباره روند بازار سهام در صورت پیروزی مسعود پزشکیان، دیگر کاندیدای ریاستجمهوری، به تجارتنیوز گفت: «در طرف مقابل نیز شرایط خیلی ایدهآل نیست. چراکه بسیاری از اقدامات ضد بازار در دولت روحانی نیز دیده شده است؛ از مداخلات بسیار آن دولت در خصوص عرضه فولاد در بورس کالا گرفته تا قیمتگذاریهای دستوری در صنایع شوینده و تایرسازی و نرخ بهره بالا برای کنترل قیمت دلار در دولت روحانی بوده است.»
او ادامه داد: «اما ممکن است مقداری از این دیدگاهها تعدیدل شده باشد؛ زیرا تجربهای به دست آمده و این مسائل بهشدت قبل اجرا نشود. از صحبتهای طیبنیا نیز این موضوع را میتوان برداشت کرد. به این ترتیب با پیروزی پزشکیان، بازار ریسک کمتری را متحمل خواهد شد و در کنار چشماندازهای سیاسی ایشان، کفه اقتصادی متعادلتری را انتظار داریم.»
رضایتی در آخر گفت: «به طور خلاصه تیم و کارشناسان پزشکیان تمایل بیشتری به بازار آزاد دارند و این موضوع برای بازار سهام بهتر است. همچنین گشایشهای سیاسی احتمالی دولت ایشان نیز واکنش مثبت بازار را به همراه دارد. اما اینکه در عمل چه اتفاقی میافتد باید منتظر ماند و دید.»