تاریخ انتشار: ۱۱:۰۱ - ۰۱ آبان ۱۳۹۹
تعداد نظرات: ۱ نظر
در گفتگو با اقتصاد ۲۴ مطرح شد؛

ملاک تعیین مستمری تامین اجتماعی ۵ سال است یا ۲ سال؟/ ماجرای مشکوک حق بیمه‌ها و گرفتاری متقاضیان بازنشستگی

پرسش در مورد نحوه تعیین مستمری های بازنشستگی متخص به آن گروه از بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی است که در آستانه بازنشستگی قرار دارند؛ نه آنها که مستمری بگیرند و نه آنها که هنوز در ابتدای راه بیمه پردازی قرار دارند هیچکدام با چنین پرسشی روبرو نیستند.

ملاک تعیین مستمری تامین اجتماعی ۵ سال است یا ۲ سال؟ / به وقت محاسبه سازمان کار خودش را انجام میدهد

اقتصاد۲۴- سازمان تامین اجتماعی دستکم ۱۵ میلیون بیمه شده اصلی دارد که هر سال وضعیت بیمه پردازی گروهی از آن‌ها تغییر می‌کند؛ اتفاقی که فقط یکبار برای بیمه شدگان این سازمان می‌افتد این است که بیمه شده‌ای از صف پرداخت کنندگان حق بیمه جدا و به صف دریافت کنندگان مستمری بازنشستگی ملحق شود و درست زمانی که قرار است این جابجایی اتفاق بیفتد پرسشی مشترک در ذهن این گروه از بیمه شدگان نقش می‌بندد: «سازمان تامین اجتماعی بر چه مبنایی مستمری بازنشستگانش را تعیین می‌کند؟»

پاسخ به این پرسش در ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی نهفته است: «میانگین مبالغی که تحت عنوان حق بیمه‌ای در دو سال آخر بیمه پردازی به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز شده است، ملاک و مبنای محاسبه سنوات بازنشستگی است».

اما در سال‌های اخیر از این ساختار قانونی استفاده وارونه‌ای هم صورت گرفته است؛ به صورت مشخص صحبت از توافق‌هایی است که در سطح کارگاه و به دور از چشم سازمان تامین اجتماعی، میان کارگر و کارفرما صورت می‌گیرد تا میانگین حق بیمه پرداختی به وقت صدور حکم بازنشستگی و محاسبه مستمری بزرگتر از آنچه که هست نشان داده شود.


بیشتر بخوانید: احکام جدید بازنشستگان تامین اجتماعی چه زمانی صادر می‌شود؟


به بیان ساده‌تر کارگر بیمه شده‌ای که در آستانه بازنشستگی قرار دارد با کارفرمای خود توافق می‌کند تا در لیست‌های بیمه‌ای کارگاه برای او حق بیمه بیشتری منظور شود؛ پرداخت مبلغ اضافه حق بیمه معمولا از محل دستمزد ماهانه کارگر کسر می‌شود و در مقابل کارگر با دادن یک سند مالی معتبر مثل چک یا سفته این تضمین را می‌دهد که قرار نیست بابت این مساعدت ادعای مزدی دیگری را مطرح کند.

در ریشه یابی این اتفاق هم دو دلیل عمده وجود دارد؛ اول آنکه بیشتر کارگران درآمدی نزدیک به حداقل مزد را دارند و داشتن تخصص و تجربه آنقدر روی دستمزد پایه آن‌ها که قرار است مبنای محاسبه مستمری‌ها باشد، تاثیر ندارد. در اغلب موارد حتی برای آن‌هایی هم که دریافتی بیش از حداقل دارند لیست بیمه‌ای بر مبنای حداقل مزد تهیه می‌شود. دلیل دوم اینکه در اقتصاد ایران درآمد اغلب مزدبگیران همیشه عقب‌تر از هزینه هایشان است و برای همین وقتی موعد بازنشستگی می‌رسد از چنین ترفند‌های پیشگیرانه‌ای برای متعادل نگهداشتن تراز زندگی استفاده می‌شود.

از قرار معلوم این ترفند قانونی-حقوقی آنقدر مورد استفاده قرار گرفت که عاقبت شست سازمان تامین اجتماعی هم خبردار شد؛ تمهیدی که سازمان تامین اجتماعی برای جلوگیری از این دورزدن قانونی اتخاذ کرد در ماده ۳۱ قانون برنامه پنچم توسه گنجانده شد: «چنانچه میانگین دو سال پایانی حق بیمه غیرعادی افزایش داشته باشد و با موقعیت شغلی و روند ترفیع بیمه شده همخوانی نداشته باشد؛ حقوق بازنشستگی بر مبنای پنج سال پایانی پرداخت حق بیمه محاسبه خواهد شد».
از آنجا که این تمهیدات قانونی تنها منحصر به برنامه پنجم توسعه ماند و در قانون برنامه ششم اشاره‌ای به آن نشد گمان می‌رفت که از سال ۹۶ به بعد محاسبه مستمری‌های سازمان تامین اجتماعی به روال سابق بازگردد و طبق قانون ۷۷ تامین اجتماعی میانگین دو سال آخر حق بیمه پرداختی صرف نظر از عادی بودن یا نبودنشان مبنا و ملاک قرار بگیرد.

با این حال شواهدی در دست است که با گذشت چهار سال از آغاز قانون برنامه ششم، همچنان سازمان تامین اجتماعی سختگیری‌های خود را به استناد ماده ۳۱ قانون برنامه پیشین اعمال می‌کند و هر جا که خود تشخیص بدهد به جای میانگین دو سال آخر میانگین پنج سال آخر را مبنای محاسبه مستمری تازه بازنشستگان قرار می‌دهد.

علیرضا حیدری، فعال صنفی کارگران شاغل و بازنشسته در خصوص این مسئله به اقتصاد۲۴ می‌گوید: سازمان تامین اجتماعی هرجا که منافعش ایجاب کند، میانگین پنج سال پایانی پرداخت حق بیمه را ملاک تعیین مستمری قلمداد می‌کند؛ درست است که در قانون برنامه ششم چنین حقی به سازمان داده نشده، اما گوش سازمان به این حرف‌ها بدهکار نیست؛ حتی سازمان موفق شده تا از طریق رایزنی با دیوان عدالت اداری شعبه تخصصی برای رسیدگی به شکایت‌های احتمالی معترضان تشکیل دهد و اغلب این شکایت‌ها در همان مرحله اول مردود اعلام می‌شوند.

به باور حیدری از این بابت گرفتاری متقاضیان بازنشستگی دوچندان شده است؛ کارشناسان سازمان تامین اجتماعی در بررسی سوابق بیمه‌ای آن‌ها که هرجا به مورد مشکوکی مواجه شوند می‌توانند مبنای محاسبه را از دو سال به پنج سال افزایش دهند؛ این اتفاق شانس افزایش مستمری را برای متقاضیان هرچه بیشتر کاهش می‌دهد و باعث می‌شود تا عایدی آن‌ها تا حد ممکن به حداقل مستمری‌ها نزدیک باقی بماند.

درک این اتفاق زمانی آسان‌تر خواهد بود که بدانیم مطابق قانون تامین اجتماعی کف و سقف مبلغ مستمری‌های بازنشستگی این سازمان می‌تواند از حداقل مزد مصوب شورای عالی کار تا هفت برابر آن در نوسان باشد؛ به بیان دیگر برای سال جاری که مجموع حداقل دریافتی مشمول حق بیمه هر کارگر با احتساب مزد پایه، حق مسکن و خواروبار معادل سه میلیون تومان در ماه است؛ دامنه پرداخت مستمری‌های این سازمان از سه میلیون تا هفت میلیون تومان در ماه متغییر است.

به گفته علیرضا حیدری، همانقدر که رویه خودسرانه اتخاذ شده از سوی سازمان تامین اجتماعی می‌تواند جلوی برخی دور زدن‌های قانونی را بگیرد به همان اندازه هم باعث نادیده گرفته شدن حقوق برخی بیمه شدگان خواهد شد؛ واقعیت این است که اکثر لیست‌های بیمه پردازی مبنای واقعی ندارند چه در زمانی که بیمه شده هنوز با رسیدن به موعد بازنشستگی فاصله دارد و چه در زمانی که قرار است به درخواست بازنشستگی او رسیدگی شود؛ همانقدر که ممکن است برخی کارفرمایان در لیست بیمه‌های ماهانه خود برای کارگران در شرف بازنشستگی حق بیمه بیشتری پرداخت کنند به همان اندازه هم از واریز حق بیمه واقعی برای سایر کارگرانی که درآمدی بیشتر از حداقل‌ها دارند خودداری می‌کنند؛ اما سازمان تنها مراقب جایی است که به نفعش باشد یعنی فقط به وقت بازنشستگی حواس جمع می‌شود و در باقی اوقات اهمیتی به موضوع نمی‌دهد.

این فعال صنفی کارگران شاغل و بازنشسته در ادامه گفتگو با اقتصاد۲۴ تصریح می‌کند: البته در همین راستا از سال‌های قبل صحبت‌هایی با مدیران وقت سازمان تامین اجتماعی انجام شد تا مبنای محاسبه سوابق بازنشستگی طوری افزایش یابد که نه بیمه شدگان و نه سازمان ضرر نکند؛ براین اساس قرار بود در طول اجرای برنامه ششم که مبنای محاسبه پنج سال پایانی بود به صورت پلکانی یک سال به این بازه اضافه شود؛ حسن این روش این بود که هم بیمه شده و هم سازمان نفعشان تضمین می‌شد؛ این اتفاق می‌افتاد بیمه شدگان به همان اندازه که به فیش حقوقی و مزدماهانه‌شان اهمیت می‌دادند، برای لیست بیمه‌ای خود هم ارزش قائل می‌شدند اینطوری بحث لیست‌های صوری هم در نتیجه خودکنترلی اعمال شده کاهش می‌یافت.

حیدری می‌افزاید: متاسفانه در این زمینه اراده جدی از ناحیه دولت و کارفرمایان وجود ندارد. تنها کسانی که از وضعیت استقبال کردند کارگران بودند. یادمان باشد در زمان وزیر پیشین هم قرار شد سامانه جامع روابط کار راه اندازی شود تا از این طریق شفاف سازی کامل در خصوص قرارداد‌های کاری و پرداخت‌های کارفرما صورت بگیرد؛ این اتفاق هم اگر عملیاتی شده بود می‌شد معیاری برای راست آزمایی صحت لیست‌های بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی تلقی شود؛ متاسفانه اراده محکمی برای عملیاتی شدن آن نبود. واقعیتش را بخواهید خیلی از کارفرمایان در مواجهه با اداره دارایی لیست حقوق و دستمزدشان را برجسته می‌کنند و در مقابل برای سازمان تامین اجتماعی لیست ارزانتری تدارک می‌بینند؛ اگر فقط این امکان وجود داشته باشد که از این دو لیست، لیستی واحد تهیه شود می‌توان جلوی خیلی از تخلف‌ها را گرفت حالا یا به سود سازمان تامین اجتمای و یا به سود اداره دارایی.

نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
خ ن
0
0
پنجشنبه ۰۸ آبان ۱۳۹۹
حداقل ۹۰ت درسال آخر با تصویب دو شغل و ماهیانه صورتجلسه در یک سال یک تومان حقوق ۲۶۰۰و۳۱۰۰حکم۲۱۰۰آمد۱ماهدرسال۹۸ندادن دیوان یک طرفه حقم راندادشعبه۵مشهدهرج ومرجه. خدامگر حقمان راازاین ضالمها بگیرد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع دوربین‌های عکاسی + جدول

قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه ۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

جزییات تازه از تعطیلی مدارس و ادارات تهران در روز چهارشنبه ۸ اسفند

قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه ۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ بازار آستارا در گیلان حدود ۵۴ سال پیش

عکس/ چهره خاص نیوشا ضیغمی قبل از عمل زیبایی

عکس/ دیدار صمیمانه وریا غفوری و توماج صالحی

عکس/ تیپ گنگ شهرام صولتی ۵۳ سال پیش در پارک ملت

عکس/ آرایشگاه معروفِ زنانه ۶۸ سال پیش در تهران

عکس/ تغییر باورنکردنی چهره زیبا بروفه با استایل زمستانی

عکس/ معماری بی نظیر مهمانخانه قزوین ۱۴۴ سال پیش در دوران قاجار

عکس/ اتوبوس‌های برقی زاکانی دود می‌کند

اینفوگرافی/ تبارشناسی استیضاح کنندگان همتی از پایداری تا شریان

عکس/ ژست صمیمی عمو پورنگ و نعیمه نظام دوست با سفیر ژاپن

عکس/ استقبال عراقچی از لاوروف

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

دستمزد منطقه‌ای امکان اجرا ندارد

بورس به رونق می‌رسد؟

عیدی بازنشستگان فرهنگی واریز شد

حکم اعدام سارق خشن تهران اجرا شد

حذف یارانه ۳ دهک؛ نحوه استعلام وضعیت یارانه

اظهارنظر جدید درباره افزایش قیمت بنزین

جزییات جدید درباره افزایش سن بازنشستگی

دلار تا چه قیمتی ریزش می‌کند؟

استیضاح همتی چه بر سر ارتباط دولت و مجلس می‌آورد؟

اینفوگرافی/ آخرین وضعیت نقدینگی و پایه پولی در ایران

چرا واردات هم نتوانست بازار سیب زمینی را آرام کند؟/ ماجرای هشدار به وزارت جهاد کشاورزی در اردیبهشت ۱۴۰۳ چه بود؟

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۸ اسفند ۱۴۰۳

پیش بینی بورس امروز چهارشنبه ۸ اسفند۱۴۰۳

وضعیت هواشناسی امروز

۲ ماده غذایی که استخوان‌ها را محکم می‌کنند

آب و هوا در نوروز ۱۴۰۴ چگونه است؟

ملاحظات دندانپزشکی برای جویدن آدامس

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

ثبت عکس هُمای سعادت در ارتفاعات الموت

چرا نام امامان در قرآن نیامده است؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۸ اسفند ۱۴۰۳/ دلار بخریم یا نه؟

دختری جسد مادرش را کباب کرد

بهبود عملکرد مغز با مصرف این ماده غذایی

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۸ اسفند ۱۴۰۳/ کاهش قیمت طلا ادامه دارد؟

به جای استیضاح همتی، به دنبال اصلاح نظام اقتصادی باشیم/ خارج از انصاف است که دولت فعلی را مقصر وضعیت کنونی بدانیم

کیک سیب نامرئی؛ کیک خوشمزه و محبوب فرانسوی

چرا خواب‌هایمان را فراموش می‌کنیم؟

کنترل کلسترول با مصرف این نوشیدنی پرطرفدار ایرانی

جایزه تمشک طلایی به این سریال صداوسیما رسید!

عاملان انفجار ساختمان بنیاد، اتباع بودند

عکس/جمله عجیب عراقچی درباره مذاکره با آمریکا سوژه شد

اعلام وضع هوای تهران در روز چهارشنبه ۸ اسفند

پزشکیان: دولت چهاردهم عمیقا باور دارد که توسعه پایدار فقط در وضعیت صلح و آرامش ممکن است

شرایط پیش‌فروش مرحله دوم سکه اعلام شد

تصویب نقشه جامع دفاعی امنیتی ایران

توضیح استقلال درباره وضعیت مذاکره با ماتزاری؛ پیام‌هایی که دردسرساز شدند!

خانواده‌ای در زعفرانیه ۳۴۴ میلیون تومان قبض گاز دریافت کرد

ممنوعیت ازدواج مهاجران فاقد مدرک

تک و پاتک رسایی و قالیباف در جلسه علنی

تعداد تماشاگران دربی مشخص شد

اعتراض جامعه صنفی تهیه کنندگان سینما به توقیف تاسیان